Η ΝΟΤΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ

Μια ανάλυση των επαναστάσεων της δεκαετίας του 1820 στην Ελλάδα, τη Σικελία, την Ιβηρική και την Ιταλική Χερσόνησο, που αποκαλύπτει τη λαϊκή συνταγματική κουλτούρα του ευρωπαϊκού νότου.

Ύστερα από τα πολυτάραχα χρόνια των Ναπολεόντειων Πολέμων και την προσπάθεια του Συνεδρίου της Βιέννης να εγγυηθεί την ειρήνη και τη σταθερότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη, ένα νέο επαναστατικό κίνημα εμφανίστηκε στις νότιες περιφέρειες της γηραιάς ηπείρου. Στην παρούσα, ρηξικέλευθη μελέτη, ο Maurizio Isabella εξετάζει την ιστορική συγκυρία της δεκαετίας του 1820, όταν μια σειρά ταυτόχρονων εξεγέρσεων πυροδότησαν την αναζήτηση συνταγματικής κυβέρνησης στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλική Χερσόνησο, τη Σικελία και την Ελλάδα.

O συγγραφέας τοποθετεί αυτά τα γεγονότα σε ευρύτερο πλαίσιο και αποκεντρώνεται από τις συμβατικές αφηγήσεις γύρω από την προέλευση της πολιτικής νεωτερικότητας, στοχεύοντας στο να αποκαλύψει την ύπαρξη μιας αυθεντικής λαϊκής συνταγματικής κουλτούρας στη Νότια Ευρώπη.

Ο Isabella εστιάζει στον ρόλο που διαδραμάτισαν οι μυστικές ¬εταιρείες, οι εκλογικές διαδικασίες, οι μαζικές διαμαρτυρίες και η εμπειρία του πολέμου, καθώς και η κυκλοφορία ατόμων και πληροφοριών πέρα από θάλασσες και σύνορα με σκοπό την πολιτικοποίηση νέων κοινωνικών ομάδων. Μελετώντας τους τρόπους κινητοποίησης του στρατού, του κλήρου, των αγροτικών κοινοτήτων και των αστικών πληθυσμών υπέρ ή κατά των επαναστάσεων, συμπεραίνει ότι οι εξεγέρσεις του Νότου απολάμβαναν σημαντική λαϊκή υποστήριξη, έστω και αν η τελική τους έκβαση καθορίστηκε από τις παρεμβάσεις ισχυρότερων ξένων δυνάμεων. Τα εν λόγω κινήματα τροφοδότησαν την πολιτική ζωή της Πορτογαλίας και της Ισπανίας για πολλές δεκαετίες, ενώ συνέβαλαν στη σφυρηλάτηση μιας μακρόβιας επαναστατικής παράδοσης στην Ιταλική Χερσόνησο. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ο φιλελευθερισμός που αναδείχθηκε έκτοτε σε ισχυρή πολιτική δύναμη σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη παρουσίαζε διακριτές διαφορές σε σύγκριση με τη γαλλική και τη βρετανική εκδοχή του.