ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ

Η προσπάθεια "απόδρασης" των Ελλήνων από το λιμάνι του Νοβοροσίσκ στον Βόρειο Καύκασο (1918-1922)

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΩΝ (Οκτώβριος/Νοέμβριος 1917) και ο Εμφύλιος Πόλεμος στη Νότια Ρωσία (1918-1920) επηρέασαν καθοριστικά τη ζωή των ομογενών που κατοικούσαν στον Πόντο, τον Καύκασο και τη Νότια Ρωσία. Εξαιτίας της διάλυσης του Τσαρικού Στρατού που κατείχε τον Ανατολικό Πόντο και το Καρς χιλιάδες ομογενείς προσφυγοποιήθηκαν αναζητώντας καταφύγιο στον βορειοανατολικό Εύξεινο Πόντο (1918). Όμως σε αυτές τις περιοχές μαινόταν ο εμφύλιος μεταξύ επαναστατών και αντεπαναστατών. Η επικράτηση των μπολσεβίκων μετά το τέλος του εμφυλίου στη Νότια Ρωσία και η περίοδος της πείνας που ακολούθησε (1921–1923) επηρέασαν δραματικά τη ζωή των ελληνικών πληθυσμών. Στο βιβλίο αξιοποιούνται έγγραφα με εκκλήσεις και προτάσεις των αντιπροσώπων των ομογενών και των ελλήνων διπλωματών προς την ελληνική κυβέρνηση για ανθρωπιστική βοήθεια και οργάνωση της μεταφοράς τόσο των μόνιμα εγκατεστημένων ομογενών όσο και των προσφύγων που είχαν καταφύγει στον Βόρειο Καύκασο και προσπαθούσαν να διεκπεραιωθούν από το λιμάνι του Νοβοροσίσκ στην Ελλάδα, αποκαλύπτοντας τη “φρίκη χωρίς τέλος” που βίωναν επί τέσσερα χρόνια (1918-1922). Ταυτόχρονα ξεδιπλώνεται το διπλωματικό παρασκήνιο, αποκαλύπτοντας το ενδιαφέρον, την ολιγωρία και τελικά την αδυναμία των ελληνικών κυβερνήσεων της εποχής να ανταποκριθούν στο αίτημα της μεταφοράς 250.000 ψυχών από τη Νότια Ρωσία και τον Βόρειο Καύκασο στην Ελλάδα.