ΠΡΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΡΙΣΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΧΡΙΣΣΟ ΜΙΑ ΔΙΑΡΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ 4000 ΧΡΟΝΩΝ

Κέντρο της ιστορικής αφήγησης είναι η Κρίσα/Χρισσό, σήμερα Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Δελφών. Εξετάζεται ως τμήμα τού γεωφυσικού άξονα Παρνασσού-Κορινθιακού σε ιστορική αλληλοσυμπλήρωση για 4000 χρόνια με τους κατοικημένους χώρους Λυκώρεια/Πυθώ/Δελφούς/Καστρί, Κίρρα/Ξηροπήγαδο/Ιτέα και ’μφισσα/Σάλωνα. Με την απρόσκοπτη επικοινωνία όλων, διακινούνταν ελεύθερα άνθρωποι, αγαθά και υπηρεσίες μεταφέροντας κατά περιόδους το διοικητικό κέντρο από τη μία περιοχή στην άλλη.

Στο βιβλίο τεκμηριώνονται τα ακόλουθα:
- Η ιστορική προσφορά των Προελληνικών πόλεων Λυκώρειας και Πυθούς ως θεμελιωτές του πρωταρχικού Μαντείου της Θεάς Γης.
- Η Μυκηναϊκή Κρίσα, κυρίαρχη στον Γεωφυσικό ’ξονα Παρνασσού - Κορινθιακού, προσέδωσε στο Μαντείο της Θεάς Γης Πανελλήνιο χαρακτήρα και μέσω του εμπορίου συνέβαλε στην αναγνώριση της Ιερότητάς του σε όλον τον Ανατολικό Μεσογειακό χώρο. Αυτή τη συμβολή αναγνώρισε ο Όμηρος ονομάζοντας την Κρίσα "Ζαθέη" Ιεροτάτη.
- Η Προκλασική Πόλη-Κράτος Κρίσα αναπτύχθηκε από τον 9ο-6ο αιώνα π.Χ. στα ερείπια της Έξω Μυκηναϊκής Πόλης Κρίσα, κληρονομώντας τα εδάφη και την ιστορική της παρακαταθήκη. Αυτή θα συγκρουστεί και θα καταστραφεί από τις συνασπισμένες με το Μαντείο του Απόλλωνα ισχυρές Ελληνικές Πόλεις, κατά τον 1ο Ιερό Πόλεμο, και στα εδάφη της θα θεμελιωθεί η Θρησκευτική Αυτοκρατορία του Μαντείου του Απόλλωνα μέχρι και τα Πρωτοχριστιανικά Χρόνια που θα γραφεί ο Επίλογός του.
- Μετά τον 7ο μ.Χ. αιώνα αναδείχτηκε η Κρίσα ως σημαντική Πρωτεύουσα Επαρχίας με το επικοινωνιακό όνομα Χρισσό δεχόμενη τον πληθυσμό Δελφών και Κίρρας.
- Η Αμφισσα και το Χρισσό ακολούθησαν παράλληλη ανοδική πορεία ως αξιόλογα διοικητικά κέντρα στο Βυζάντιο, στην Φραγκοκρατία, στην Τουρκοκρατία και στο ελεύθερο Ελληνικό Κράτος.

Στο βιβλίο δίνεται απάντηση στα εξής ιστορικά ερωτήματα:
- Με ποιες διαχρονικές αξίες και με ποιους διπλωματικούς ελιγμούς το Μαντείο των Δελφών παρέμεινε για 3000 χρόνια αξιοσέβαστος χώρος.
- Με ποιες εθνικές αξίες η Κρίσα/Χρισσό διατηρήθηκε στην ιστορία για 4000 χρόνια.
- Με ποιους ευέλικτους διακανονισμούς πέτυχαν οι δύο ιστορικές πόλεις ’μφισσα και Χρισσό να συνεκμεταλλευτούν την ενιαία πεδιάδα 50.000 στρεμμάτων στη διάρκεια των μεγάλων πολυεθνικών Αυτοκρατοριών του Βυζαντίου, των Φράγκων και των Οθωμανών, δημιουργώντας ισχυρή αστικοποιημένη τάξη γαιοκτημόνων.