ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Η ποιοτική έρευνα στην Ψυχολογία και την Εκπαίδευση απασχολεί όλο και περισσότερο την επιστημονική κοινότητα και γίνεται αντικείμενο συζητήσεων και μελετών σε πολλές χώρες. Το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη αυτού του προβληματισμού και στη χώρα μας. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται οι οντολογικές και επιστημολογικές παραδοχές των θεωρητικών και μεθοδολογικών προσεγγίσεων στο πεδίο της σύγχρονης Ψυχολογίας (θετικιστική, φορμαλιστική, ερμηνευτική, πολιτισμική-ιστορική κ.ά.).

Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται θεωρητικά, επιστημολογικά, αξιολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα που συνδέονται με την εθνογραφική διερεύνηση της παιδικής ηλικίας σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις:

• τις πρακτικές και τις διαδικασίες συγκρότησης των φύλων στο Νηπιαγωγείο,
• τη συμμετοχή των Τσιγγανοπαίδων στο σχολείο, και
• τους μουσικούς αυτοσχεδιασμούς των παιδιών στο πεδίο της Εκπαίδευσης.

Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της εθνογραφικής έρευνας και οι θεωρίες στις οποίες βασίζεται, καθώς και η μονάδα ανάλυσής της, οι μέθοδοι συλλογής εμπειρικού υλικού, το καθεστώς και η εγκυρότητα του εθνογραφικού κειμένου, η σχέση πεδίου-κειμένου και γενικότερα η ερμηνεία και η ανάλυση των ερευνητικών «δεδομένων».

Στο τρίτο μέρος εξετάζονται σημαντικά επιστημολογικά, μεθοδολογικά και ηθικά ζητήματα ορισμένων ποιοτικών μεθόδων έρευνας που σχετίζονται με τις διαδικασίες διδασκαλίας και μάθησης, όπως είναι:

• οι ιστορίες ζωής,
• η έρευνα-δράση,
• το διδακτικό» και σχεδιαστικό πείραμα,
• η μέθοδος ανάλυσης συνομιλίας, και
• η φαινομενολογική και κονστρουκτιβιστική προσέγγιση.