ΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΠΟΤΑΜΙΟΥ

Θέμα της παρούσας μονογραφίας αποτελεί η μελέτη της επιστολογραφικής συλλογής του Θεόδωρου Ποτάμιου, ο οποίος έζησε και έδρασε κατά το δεύτερο τμήμα του 14ου αι. Ο Ποτάμιος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου και παρακολούθησε τα πρώτα στάδια της εκπαίδευσής του, και υπήρξε ρήτορας, επιστολογράφος και δάσκαλος ρητορικής. Οι σχέσεις που διατηρούσε με σημαντικές φυσιογνωμίες της πολιτικής και πνευματικής ζωής της εποχής, όπως ήταν οι αυτοκράτορες Μανουήλ Β' και Ιωάννης Ε' Παλαιολόγοι, ο Δημήτριος Κυδώνης, ο Δημήτριος Χρυσολωράς, ο Θεόδωρος Παλαιολόγος Καντακουζηνός και ο αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ισίδωρος Γλαβάς, αποτελούν αδιάψευστο τεκμήριο για την παρουσία του Ποτάμιου στους κόλπους της σύγχρονης λογοτεχνικής και κοινωνικής ελίτ.

Οι δεκατέσσερις επιστολές της συλλογής μαρτυρούν την πρόθεση του συγγραφέα τους αφενός να τηρήσει τις παραδεδομένες συμβάσεις του επιστολογραφικού είδους και αφετέρου να διαχειριστεί με έναν αρκετά καινοτόμο τρόπο το συγγραφικό του υλικό. Επιπλέον, ο Θεόδωρος Ποτάμιος αναδεικνύει μέσω των επιστολών τις ιδιαίτερες ρητορικές του δεξιότητες και, παράλληλα, καλύπτει την προσωπική του ανάγκη για επικοινωνία με άλλους λογίους της εποχής, ενημερώνοντας τους αλληλογράφους του για την αρνητική εξέλιξη του βίου του και εκθέτοντας με ιδιαίτερη οξύτητα και αξιοθαύμαστη τολμηρότητα τις απόψεις του για τον σύγχρονο εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των Ιωάννη Ε' και Ανδρόνικου Δ' Παλαιολόγων (1373-1385).

Σε κάθε περίπτωση, η επιστολογραφική συλλογή του Θεόδωρου Ποτάμιου, η οποία εν μέρει διέλαθε της προσοχής της σύγχρονης έρευνας, συνιστά μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα γραπτή μαρτυρία, καθώς παρέχει στον αναγνώστη χρήσιμες πληροφορίες τόσο για το σχετικά άγνωστο σε εμάς ιστορικό πλαίσιο του 14ου αι. όσο και για τη ζωή και τη δράση του Ποτάμιου και διαφόρων επιφανών συγγραφέων της ίδιας εποχής.