ΝΕΑ ΠΟΛΗ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ

Η ΠΥΡΙΚΑΥΣΤΟΣ ΣΕΡΡΩΝ

Το βιβλίο με τίτλο «Νέα Πόλη πάνω σε παλιά. Η πυρίκαυστος Σερρών» εξετάζει το φαινόμενο του επανασχεδιασμού μιας ολικά κατεστραμμένης από εμπρησμό αστικής περιοχής στο ίδιο χωρικό περίγραμμα, δημιουργώντας δύο διακριτά επίπεδα στο χώρο, που ενίοτε μέσα από ρωγμές, το ένα διεισδύει στο άλλο.

Η μελέτη αναφέρεται ειδικότερα στους χωρο-κοινωνικούς μετασχηματισμούς που υπέστη η «πυρίκαυστος» Σερρών, στο διάστημα των δύο κρίσιμων μεσοπολεμικών δεκαετιών του 20ού αι. Ο αφηρημένος «χώρος», με τα γεωμετρικά και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του, μετουσιώνεται, χάριν της ερμηνευτικής προσέγγισης, σ’ έναν «τόπο» γεμάτο μνήμες. Η υποδειγματική τοπογραφική αποτύπωση (1914), η μεθοδολογία επανασχεδιασμού μέσω αστικού αναδασμού, η επιλογή της κλήρωσης ως εργαλείου αναδιανομής των ιδιοκτησιών σε τρεις τομείς (1921), ο κτηματολογικός πίνακας με την αντιστοίχιση παλιών και νέων οικοπέδων και τέλος, οικοδομικός κανονισμός (1923) υπήρξαν στάδια μιας μεθοδικής προετοιμασίας. O επί 10 χρόνια ερειπιώνας, μετατράπηκε γρήγορα από τόπος μαρτυρίου σε ελκυστικό τόπο κατοίκησης, ανακτώντας ένα μεγάλο τμήμα από την παλιά του αίγλη, ενώ μια απρόσμενη παράμετρος, αυτή της αναχώρησης των μουσουλμάνων, δημιούργησε επιπλέον απόθεμα οικιστικής γης και έδωσε ώθηση στην ανοικοδόμηση.

Οι νέες «πόλεις» πάνω σε «παλιές» έχουν να μας πουν τις «δικές» τους διπλές ιστορίες. Και αυτό τις κάνει ερευνητικά πολύ ενδιαφέρουσες. Τον τόμο συμπληρώνει κατάλογος με τα ονόματα αρχικών ιδιοκτητών ανά πολύγωνο με στόχο να χρησιμεύσει ως πρωτογενής πηγή για περαιτέρω έρευνες.