ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΤΟ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Μετά την βραβευμένη Πόλη των Απόντων, ο Αλέξανδρος Μασσαβέτας αφήνει την Κωνσταντινούπολη για μια σειρά διαδρομών στην ιστορία και στο παρόν της Μικράς Ασίας. Το βιβλίο αυτό καλύπτει την νότια ακτή της Προποντίδας και τα παράλια του Αιγαίου. Φιλοδοξεί να αποτελέσει τον πρώτο τόμο μιας τριλογίας που θα επεκταθεί σε ολόκληρη την σπαρμένη από μνήμες Μικρά Ασία.

Ο συγγραφέας ξεκινά την περιπλάνησή του από την Βιθυνία και την Μυσία, εστιάζοντας στις μνήμες και στα χνάρια της Ρωμανίας και ανασταίνοντας το χαμένο εθνοτικό ψηφιδωτό της περιοχής. Συνεχίζει στην Αιολίδα, εστιάζοντας στο Αϊβαλί και στην Πέργαμο. Στην τσιμεντένια Σμύρνη καταγράφει την ζώσα ιστορία μέσα από τις μαρτυρίες των τελευταίων Λεβαντίνων και Εβραίων της πόλης, αλλά και τις τελευταίες ηλικιωμένες φωνές της σμυρναίικης διαλέκτου. Κατηφορίζοντας τα παράλια του Αιγαίου, ο Μασσαβέτας διασχίζει την Ιωνία, καταλήγοντας στα ερειπωμένα μοναστήρια της λίμνης Μπάφα και του Λάτμου, του γρανιτένιου όρους με τα απόκοσμα τοπία.

Η κατόπτευση του χώρου δίνει αφορμή για μία ανασκαφή της μνήμης περισσότερων πολιτισμών και εποχών, σε μέρη όπου το παρελθόν βαραίνει πολλές φορές ασφυκτικά. Εδώ η ιστορία μοιάζει με δυσανάγνωστο παλίμψηστο, όπου ο κάθε κατακτητής προσπάθησε να θάψει την μνήμη των προκατόχων του επιβάλλοντας την δική του αφήγηση.

Η αναμόχλευση της ιστορίας εμπλουτίζεται με τις προσωπικές μνήμες των συνταξιδιωτών του συγγραφέα, όπως του Ακύλα Μήλλα και του Κώστα Σταματόπουλου, αλλά και τις διηγήσεις των πολλών προσώπων που συναντούν καθ’ οδόν. Από τις σελίδες του βιβλίου διαχέονται οι τελευταίες αχτίδες ενός κόσμου απειλούμενου από την λήθη και -ακόμη περισσότερο- την τερατώδη επέλαση του μπετόν.