ΚΑΡΠΑΘΟΣ ΣΤΗ ΚΟΧΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ

ΤΟ ΝΗΣΙ ΜΕ ΤΗ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ 1420-1903

Μέχρι τον 19ο αιώνα, εποχή όπου σημειώνονται οι πρώτες σχετικές καταγραφές για το νησί της Καρπάθου από επίσημους φορείς και ιστορικούς, τα έργα των χαρτογράφων και τα κείμενα των περιηγητών αποτελούν πολύτιμες και σε πολλές περιπτώσεις μοναδικές πηγές σχετικά με την κατάσταση του νησιού στα νεότερα χρόνια. Η Κάρπαθος, ευρισκόμενη στο νοτιοανατολικό άκρο του Αιγαίου, ήταν από τα νησιά εκείνα που γνώρισαν μικρή επισκεψιμότητα από εκείνους που ταξίδευαν στο Αρχιπέλαγος ήδη από τον 15ο αιώνα. Ελάχιστοι που μπόρεσαν να την επισκεφθούν εκείνα τα χρόνια, εντυπωσιάζονται από το ύψος των βουνών, από τις κρημνώδεις ακτές και από τα εξαιρετικά αγκυροβόλιά της, παραδίδοντας παράλληλα μια εικόνα των κατοίκων της πολύ περίεργη: όλων τα πρόσωπα είναι λερωμένα με πίσσα, οι άνδρες επιλέγουν τις υποψήφιες συζύγους με πρόβα και λευκές νεράιδες ζουν ανάμεσά τους.

Από τα μέσα του 19ου αιώνα η Κάρπαθος θα αποτελέσει προορισμό για τους Ευρωπαίους, στον οποίο η αρχαιολατρεία και η στροφή στο κλασικό ιδεώδες συνυπήρξαν με την παρατήρηση των σύγχρονων κατοίκων της, με τις παραγωγικές δυνατότητες του τόπου και με την καταγραφή του λαογραφικού της πλούτου. Τα μικροσκοπικά φτωχικά χωριά των Καρπαθίων επάνω στα όρη, οι ενδυμασίες, οι διασκεδάσεις, τα τραγούδια και οι χοροί τους, οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονικές πρακτικές τους, συνθέτουν για την πλειοψηφία των περιηγητών έναν κόσμο σχεδόν ουτοπικό, με τις ρίζες του να χάνονται στα βάθη των αιώνων.

Για πρώτη φορά, ένα βιβλίο προβάλλει την πορεία της χαρτογραφικής απεικόνισης του νησιού, ενώ αναλύονται οι λόγοι που οι χαρτογράφοι και οι περιηγητές υπέπεσαν σε σφάλματα και ανακρίβειες στην περίπτωση της Καρπάθου.