Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

ΠΩΣ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΥΣΗ

Θυμάμαι την πρώτη φορά που είδα τον Τούρκο ηγέτη να μιλάει δημοσίως. Ήταν στις 28 Μαΐου 2004: ο τότε πρωθυπουργός εκφωνούσε ομιλία με τίτλο «Γιατί η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία» στο κολέγιο St John’s στην Οξφόρδη. Δίπλα στην Καλυψώ Νικολαΐδη, μια Ελληνογαλλίδα καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Πολιτικής, και στον εκλιπόντα Geoffrey Lewis, κοσμήτορα Τουρκικών Σπουδών στην Οξφόρδη, ο Ερντογάν υποσχόταν υπερήφανα ότι θα έκανε «τις ευρωπαϊκές αξίες αξίες της Αγκυρας». Η Ευρώπη, εξηγούσε, δεν ήταν μια «στενά γεωγραφική οντότητα» αλλά μια μετασχηματιστική ένωση στην οποία η Τουρκία άξιζε να αποκτήσει θέση. Το μήνυμά του, όμως, ήταν ελπιδοφόρο: η Τουρκία είχε βάλει τα δυνατά της για να προχωρήσει σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, να αντιμετωπίσει τα φαντάσματα του τουρκικού παρελθόντος, να βελτιώσει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να επιτύχει οικονομική ανάπτυξη.

Αυτό το βιβλίο ασχολείται με όσα άλλαξαν δραματικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Γιατί η Τουρκία υπέκυψε στον αυταρχισμό και γιατί απορροφήθηκε από τον εθνικισμό, που την απομάκρυνε από τη Δύση. Για πολλούς, η απάντηση είναι απλή: ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν...

Στην Τουρκία του Ερντογάν, ο Ντιμίταρ Μπέτσεφ, ειδήμων Διε-θνών Σχέσεων και διδάσκων στο Oxford School of Global and Area Studies, αφηγείται και ερμηνεύει, βήμα προς βήμα, πώς η Τουρκία έχασε την ευρωπαϊκή της προοπτική και υπέκυψε στην αυταρχική πολιτική. Αν και επικεντρώνεται στην εικοσαετία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εμβαθύνει στο παρελθόν και στη φύση της τουρκικής κοινωνίας, η οποία επέτρεψε τη δημιουργία του σημερινού προσωποπαγούς καθεστώτος.