Η ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ

Στα νερά του ανατολικού Αιγαίου βρίσκεται ένα νησάκι με δασωμένους λόφους και πλούσιους ελαιώνες, ρυάκια, έλη και μια λιμνοθάλασσα που κυριολεκτικά χωρίζει τη στεριά στα δυο. Βρίσκεται εδώ για περισσότερα από δύο χιλιάδες χρόνια πριν ο Αριστοτέλης επισκεφθεί το νησί.

Ο Αριστοτέλης είναι ο μεγαλύτερος φιλόσοφος όλων των εποχών. Συγγραφέας της Ποιητικής, των Πολιτικών και της Μεταφυσικής, το έργο του εγγράφει ολόκληρη την ιστορία της δυτικής σκέψης. Αλλά ήταν και βιολόγος - ίσως ο πρώτος στην ιστορία.

Ο Αριστοτέλης διερεύνησε τα μυστήρια του φυσικού κόσμου. Με τη βοήθεια των ψαράδων, των κυνηγών και των αγροτών, ταξινόμησε συστηματικά τα ζώα που έβλεπε γύρω του, παρακολούθησε τις συμπεριφορές τους και κατέγραψε με λεπτομέρεια τις συνήθειές τους. Το πώς ζούσαν, έτρωγαν και μεγάλωναν. Στο κορυφαίο του έργο, το Περί ζώων γενέσεως, περιγράφει τις συνήθειες ζευγαρώματος των ερωδιών, το στομάχι των σαλιγκαριών, την ευαισθησία των σφουγγαριών, τους ήχους των τζιτζικιών, την πέψη των ελεφάντων και τη δομή της ανθρώπινης καρδιάς. Και στη συνέχεια, στα επόμενα βιβλία του, τα εξηγεί με κάθε λεπτομέρεια.

Ταξιδιωτικό ημερολόγιο και επιστημονική μελέτη, το βιβλίο Η Λιμνοθάλασσα μας δείχνει πως ένας αρχαίος στοχαστής έχει ακόμα πολλά να μας διδάξει σήμερα. Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη παραμένει κομβικής σημασίας σε ολόκληρη την ιστορία της δυτικής σκέψης, αλλά το θέμα που αυτός αγαπούσε περισσότερο ήταν η βιολογία. Η συστηματική καταγραφή θέτει τις βάσεις μιας νέας επιστήμης, της βιολογίας. Θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκειται για τη θεμελίωση της ίδιας της Επιστήμης.

Ο κορυφαίος βιολόγος Armand Marie Leroi (Imperial College London) μας συστήνει την επιστήμη του Αριστοτέλη. Μας ταξιδεύει στη Λέσβο για να δούμε τα πλάσματα που κατέγραψε ο Αριστοτέλης στο φυσικό τους περιβάλλον. Διερευνά τις βαθύτερες ιδέες του φιλόσοφου, τις εύστοχες υποθέσεις αλλά και τις αστοχίες σε ορισμένα από τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει. Ο Λερουά μάς δείχνει πώς η επιστήμη του Αριστοτέλη είναι βαθιά συνυφασμένη με το φιλοσοφικό του σύστημα και πώς η σύγχρονη επιστήμη φέρει ακόμα το αποτύπωμα του εφευρέτη της.