ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ

Στη σημερινή εποχή της απανθρωποποίησης, της ψηφιακής ζωής και της συρρίκνωσης των κοινωνικών δεσμών, η ταυτότητα της ψυχιατρικής διακρίνεται από μια σημαντική επιστημολογική ρευστότητα και ευθραυστότητα. Αυτή η ευθραυστότητα δεν αφορά την οντολογική ύπαρξη της ψυχιατρικής διαταραχής, αλλά αφορά ουσιαστικά τις απλουστευτικές θεραπευτικές απαντήσεις απέναντι στη βιο-ψυχο-κοινωνική πολυπλοκότητα του πάσχοντος ατόμου, οι οποίες κυριαρχούνται από τον αναγωγισμό του βιοϊατρικού μοντέλου.

Η άσκηση της ψυχιατρικής πρακτικής αυστηρά μέσω τεκμηριωμένων γνώσεων και θεραπευτικών πρωτοκόλλων αποστασιοποιεί, συχνά ολοκληρωτικά, τον κλινικό ψυχίατρο και κλινικό ψυχολόγο από το βίωμα του Αλλου, από τη φαινομενολογική υπόσταση της ίδιας της θεραπευτικής συνάντησης.

Η αποκλειστική ενασχόληση με τη διάγνωση μέσω της χρήσης κριτηρίων, που χαρακτηρίζει τα σύγχρονα πληθωριστικά διαγνωστικά συστήματα, έχει ως συνέπεια την απουσία ενδιαφέροντος για την υποκειμενική εμπειρία των ασθενών μέσω της κατανόησης, στοιχείο πολύτιμο στις θεραπευτικές και αποκαταστασιακές προσπάθειες, με κίνδυνο να οδηγήσει σε μια ψυχιατρική χωρίς ψυχή.

Το παρόν εγχειρίδιο στοχεύει στην επαναφορά στο προσκήνιο της ψυχιατρικής θεραπευτικής πρακτικής, μέσω της ψυχαναλυτικής-ψυχοδυναμικής προσέγγισης, του βιώματος και της κατανόησης της ψυχοπαθολογίας, τη συνάντηση με το πάσχον υποκείμενο σε όλες τις διαστάσεις του, σε διαρκή συναλλαγή με το πλαίσιο θεραπείας και φροντίδας.

Η ανοιχτότητα του παρόντος έργου σε έναν σύγχρονο διεπιστημονικό διάλογο επιτρέπει την καλύτερη επιστημονική πλαισίωση και των διαισθητικών αυτών συναλλαγών, που στην ψυχανάλυση ανάγονται στις δύο θεμελιακές έννοιες της μεταβίβασης και αντιμεταβίβασης, και στη φαινομενολογία εμφανίζονται ως η κατανοούσα πράξη με την οποία επιδιώκεται η μεταφορά του ενός Εγώ στην περιοχή του ’λλου. Μια σύγχρονη, ανθρωποκεντρική Κοινωνική Ψυχιατρική έχει ανάγκη και από μια υποκείμενη κλινική θεωρία.

Η σύγχρονη ψυχανάλυση χαρακτηρίζεται από έναν μεγάλο θεωρητικό πλουραλισμό και μια πολυφωνία θεωρητικών και κλινικών προσεγγίσεων. Ωστόσο, οφείλουμε να αποδεχθούμε στις αναζητήσεις μας το ίδιο το πνεύμα ενός αποφθέγματος του Dante, που λέει ότι «υπάρχει ίδια ευχαρίστηση στη γνώση και στην αμφιβολία γι’ αυτήν τη γνώση, στην αμφισβήτησή της».