ΔΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ 1967-1974

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΥΠΟ

Το βιβλίο της Έλλης Χατζηκωνσταντή είναι μία πρωτότυπη εμπειρική μελέτη που πραγματεύεται κάποιες αντιπροσωπευτικές δίκες της "αποχουντοποίησης" της περιόδου της δικτατορίας (1967-1974). Δίκες ανθρώπων που αγωνίστηκαν, τόσο διά του λόγου όσο και διά των πράξεων, για την αποκατάσταση της δημοκρατίας και την επαναλειτουργία του πολυκομματικού συστήματος.

Το στρατιωτικό καθεστώς του Παπαδόπουλου ανακόπτει τις πρώτες δυναμικές λαϊκές κινητοποιήσεις αποκατάστασης της δημοκρατίας, που αναπτύσσονται στις αρχές της δεκαετίας του '60. Το "1-1-4", σύνθημα που ακουγόταν αυτή την περίοδο, είναι το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος του 1952, που έδινε δικαίωμα αντίστασης στο λαό, στην περίπτωση που αυτό παραβιαζόταν. Το δικτατορικό καθεστώς επιβάλλεται με τη βία την 21η Απριλίου 1967, ανακόπτοντας τη διαδικασία ενδο-ομαδικής "συμφιλίωσης" και επανα-προσδιορισμού μιας νέας ταυτότητας των κοινωνικών αντιπάλων στην πολιτική σκηνή.

Η υφαρπαγή της εξουσίας από τους ολίγους και η επικυριαρχία τους στην πολιτική ζωή της χώρας δεν ήταν επιλογή του ελληνικού λαού, τού επιβλήθηκε. Ο ελληνικός λαός δεν είχε νομιμοποιήσει στη συνείδησή του αυτό το πολιτικό καθεστώς. Το ίδιο συνέβη και με τους εκπροσώπους των παλαιών πολιτικών κομμάτων, οι οποίοι δεν συναίνεσαν και δεν συνεργάστηκαν με τη χούντα, και πολλοί από αυτούς είτε φυλακίζονται είτε φυγαδεύονται στο εξωτερικό είτε δρουν "παρανόμως".

Το ανά χείρας πόνημα συντίθεται από δύο μέρη αυτόνομα και συμπληρωματικά. Το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο στη δίκη της Δημοκρατικής ’μυνας, δίκη των "35"/"34" ατόμων, έτσι όπως την επικοινωνούσε η εφημερίδα το Βήμα. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η συγκεκριμένη εφημερίδα υιοθέτησε, μέσα σ' ένα κλίμα αυστηρής λογοκρισίας, άλλοτε μια συγκεκαλυμμένη και άλλοτε μια ρητή και έκδηλη αντιχουντική στάση, στοχεύοντας σε αντίστοιχες αναπαραστάσεις στο μέσο Έλληνα πολίτη. Στην ουσία, τόλμησε να μιλήσει για τα "απαγορευμένα", που τόσο μεγάλη ανάγκη είχε να ακούσει ο κόσμος, εφόσον, όπως προείπαμε, δεν είχε νομιμοποιήσει το στρατιωτικό καθεστώς. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, η συγγραφέας παρουσιάζει τα πορτραίτα οκτώ από τις πλέον σημαντικές δίκες που καλύπτουν όλο το πολιτικό φάσμα μέσα από τις εφημερίδες το Βήμα, την Βραδινή και τον Ελεύθερο Κόσμο.