ΧΟΡΧΕ ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΡΧΕΣ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Παρόλο που είναι ευρύτερα γνωστός για το πεζογραφικό του κυρίως έργο, ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ξεκίνησε τον λογοτεχνικό του βίο ως ποιητής και αποκαλούσε τον εαυτό του ποιητή. Είναι γεγονός ότι για ένα διάστημα αφοσιώθηκε στην πεζογραφία και τη δοκιμιογραφία, όσο προχωρούσε η τυφλότητα όμως επανερχόταν στην ποίηση, και μάλιστα στην έμμετρη παραδοσιακή: «Μια και δεν μπορούσα πια να κάνω προσχέδια, ήμουν αναγκασμένος να εργάζομαι με τη μνήμη. Και αφού, οπωσδήποτε, ευκολότερα θυμάται κανείς στίχους παρά πρόζα, προτιμά πολύ περισσότερο ένα παραδοσιακό ποιητικό ύφος παρά ένα ελεύθερο. Ο έμμετρος στίχος είναι, κατά κάποιον τρόπο, φορητός. Μπορείς περπατώντας ή ταξιδεύοντας να συνθέτεις ή να επεξεργάζεσαι ένα σονέτο, γιατί το μέτρο και η ομοιοκαταληξία έχουν το καλό ότι απομνημονεύονται».

Έγραψε εκατοντάδες ποιήματα, χτισμένα σε εντελώς διαφορετικά θέματα. Ποιήματα για μάχες, μυθικές ή ιστορικές προσωπικότητες, καθρέφτες, ξίφη και κλεψύδρες, περικλείοντας συχνά έναν κόσμο που άλλοτε βρίσκεται στην προέκταση και άλλοτε στον αντίποδα σχεδόν της φαντασιακής δομής της πρόζας του. Στα ποιήματα αφήνει πού και πού να ξεγλιστράει κάποιο συναίσθημα, κάτι που στα πεζά του αποφεύγει.

Ο ποιητής Δημήτρης Καλοκύρης υπογράφει την ανθολογία αυτή που σχηματίστηκε σιγά σιγά, στη διάρκεια τριάντα χρόνων περίπου. Η προσωπική γνωριμία του μεταφραστή με τον Αργεντινό διευκόλυνε κάποιες προσεγγίσεις στο έργο του. Ο τόμοςπεριλαμβάνει, με χρονολογική σειρά, ποιήματα από όλα σχεδόν τα ποιητικά του βιβλία. Τα κριτήρια της επιλογής ποικίλλουν κάποια ποιήματα λ.χ. περιλαμβάνονται για λόγους ιστορικούς ή άλλα για λόγους ειδολογικούς. Βασικό κριτήριο επίσης της επιλογής αποτελεί η διακριτική θεματική ισορροπία: ο Mπόρχες επανέρχεται συχνά σε παρόμοια μοτίβα τόσο από το τοπικό ποιητικό πάνθεο όσο και από τις αμετακίνητες συμβολικές σταθερές του.

Ο μεταφραστής επεξεργάστηκε εκ νέου τη στιχουργική και τη ρυθμική αγωγή των ποιημάτων, επιδιώκοντας να αντικαταστήσει τους πυκνούς ενδεκασύλλαβους λ.χ. με ρυθμικούς ελεύθερους, με υποδόρια μετρική και ομοηχίες, διατηρώντας όμως τον χωρισμό σε στροφές και ακολουθώντας, όσο ήταν δυνατόν, τους διασκελισμούς και τη στίξη. «Με τον καιρό, διαπίστωσα» λέει «ότι με ενδιαφέρει όλο και λιγότερο η γραμματική “ακρίβεια”, ενώ με ελκύει η συναισθησία, η ανισοβαρής συμμετρία και η μετρική πολυρρυθμία. Με τον καιρό, πρόσθεσα επίσης και μια νότα ελευθερίας που επιδεινώθηκε στην παρούσα, ανανεωμένη και επαυξημένη, έκδοση».