ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΟΙΧΕΙΩΣΕΙΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΞΠΡΕΣΙΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΜΑΣ

Αν η συμβολή της ελληνικής ποίησης στο υπερρεαλιστικό κίνημα διεθνώς όχι μόνο δεν είναι αμελητέα, αλλά απεναντίας οι ποιητές μας -που είτε ξεκίνησαν από τον υπερρεαλισμό, είτε επηρεάστηκαν από αυτόν- όπως ο Εμπειρίκος, ο Εγγονόπουλος, ο Ελύτης, ο Γκάτσος, ο Σαχτούρης, ο Βαλαωρίτης, ο Παπαδίτσας κ.α., όχι απλά δεν υστερούν έναντι των Γάλλων π.χ. υπερρεαλιστών, αλλά μάλιστα τους ξεπερνούν συχνά, τότε οφείλουμε να θέσουμε ένα πλαίσιο και να καταδείξουμε αντίστοιχα πως η ελληνική εκδοχή του εξπρεσιονισμού όχι μόνο δεν υπολείπεται του ελληνικού υπερρεαλιστικού παραδείγματος αλλά ξεχωρίζει, φωτίζοντας επιπρόσθετα τα στυλ και τη διεθνή τους σημασία.

Στο παρόν τόμο υποστηρίζουμε λοιπόν πως όχι μόνο διαθέτουμε εξπρεσιονιστικά έργα που είναι σημαντικά, αλλά στέκονται διεθνώς με χαρακτηριστική άνεση. Όχι μονό στη ζωγραφική (βλ. π.χ. τον Γ. Μπουζιάνη και τον Χ. Μπότσογλου) και στη μουσική (τον Ν. Σκαλκώτα και τον Γ. Χρήστου) αλλά και στην ποίηση, με γενάρχη τον Μίλτο Σαχτούρη. Κι από εκεί προσθέτουμε τον μετα-σαχτουρικό αλλά αυτόνομο στη λειτουργία και στην ποιητική εκτέλεσή του Χρήστο Μπράβο που συνδυάζει τα δημοτικά μοτίβα με τον εξπρεσιονισμό, την εκστατική-παραμυθητική λυρικότητα της Τζένης Μαστοράκη, σε ένα νέο- ή μετα-εξπρεσιονιστικό άνοιγμα, και των άλλων, που δείχνουν πως όχι μόνο «ένας εξπρεσιονιστής επιθυμεί πάνω από όλα να εκφράσει τον εαυτό του», αλλά ανοίγεται στο εδραίο και ριζικό αυτό ρεύμα «επιστρέφοντας» στην ποιητική του Σολωμού, στη χωμάτινη και εκρηκτική της διάσταση. Σε μια διαρκή καταβύθιση στο συλλογικό μας ασυνείδητο, παραμένοντας και σε επαφή με τρόπο οντο-βιολογικό με την τρέχουσα ιστορική πραγματικότητα.