ΠΛΑΣΤΑ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΜΜΟΝΗΣ

Ο κόσμος της τέχνης κατατρύχεται ολοένα και περισσότερο από την εμμονή με την πιστοποίηση και την εξασφάλιση της καλλιτεχνικής γνησιότητας, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη έκρηξη της τεχνολογίας που καθιστά την ανίχνευση των πλαστών έργων μια πολύ πιο ασφαλή επιστήμη. Στο βιβλίο του Thierry Lenain "Πλαστά έργα τέχνης: η ιστορία μιας σύγχρονης εμμονής", αντί να προτείνονται νέες μέθοδοι ανίχνευσης, εξετάζονται η γενεαλογία της πλαστογραφίας και οι αγωνιώδεις, ενίοτε και νευρωτικές, αντιδράσεις που πυροδοτούν αυτές οι έξυπνες απάτες στον σύγχρονο κόσμο της τέχνης.

Τα "Πλαστά έργα τέχνης" κάνουν μια βουτιά πίσω στην ιστορία εξερευνώντας τη συχνότητα της πλαστογραφίας κατά τον Μεσαίωνα, οπότε προέκυπτε συχνά το ζήτημα των ψεύτικων λειψάνων και των θαυμάτων. Την εποχή αυτή, αν ένα λείψανο έδινε το έρεισμα για μια λατρεία, θεωρούνταν γενικά γνήσιο έστω και αν ήταν προφανές ότι ήταν πλαστό. Η αφήγηση του Thierry Lenain καταγράφει τη μεταβαλλόμενη κατάσταση της πλαστογραφίας στην τέχνη από την εποχή της εμφάνισής της στην Αναγέννηση, οπότε και χαιρετίστηκε αρχικά ως ένα πραγματικό καλλιτεχνικό επίτευγμα, μέχρι την καταδίκη της ως το κατεξοχήν έγκλημα κατά της τέχνης. Ακόμα και ο Μιχαήλ ’γγελος, ο πλέον αξιοσέβαστος καλλιτέχνης της περιόδου, αντέγραψε σχέδια άλλων δασκάλων, τα οποία του είχαν δανείσει ανυποψίαστοι συλλέκτες. Ο Μιχαήλ ’γγελος κρατούσε ακόμα και το πρωτότυπο για λογαριασμό του και επέστρεφε στη θέση του το αντίγραφο. Τα "Πλαστά έργα τέχνης" εξετάζουν επίσης το έργο και τη στάση των σύγχρονων κορυφαίων πλαστογράφων, όπως του Eric Hebborn, του Thomas Keating και του Han van Meegeren, των οποίων οι δημιουργίες προκάλεσαν στην εποχή τους σύγχυση στον κόσμο της τέχνης.

Το τελικό συμπέρασμα που προκύπτει από το βιβλίο αυτό είναι ότι η επιστήμη της επακριβούς αποκρυπτογράφησης των μοναδικών χαρακτηριστικών ενός μεμονωμένου καλλιτέχνη έφθασε σ' ένα επίπεδο εγκληματολογικής επιτήδευσης, την οποία συναγωνίζονται μόνο η ικανότητα του πλαστογράφου και η παράνοια του κόσμου της τέχνης.