ΠΕΡΙ ΟΡΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ 1816

Η θεωρία του Σοπεγχάουερ για τα χρώματα οφείλει τη γένεσή της στην προσωπική γνωριμία του δημιουργού της με τον Γκαίτε. Ο Σοπεγχάουερ εκκινεί βέβαια από τα πορίσματα της χρωματολογίας του Γκαίτε, όμως αναπτύσσει μια πολύ πρωτότυπη για τα χρώματα αντίληψη, βασισμένη στο δικό του φιλοσοφικό σύστημα. Τα χρώματα, κατ’ αυτόν, συνιστούν φαινόμενο τηςφυσιολογίας, γεννώνται δηλαδή μέσα στο μάτι και δεν υπάρχουν αντικειμενικά. Όρο της δημιουργίας τους αποτελεί ο κατά το ποιόν μερισμός της ενέργειας της όρασης, ο οποίος παρέχει την εξήγηση πολλών φαινομένων σχετικών με τα χρώματα. Ο φιλόσοφος ανακαλύπτει μάλιστα ότι ο μερισμός αυτός μπορεί να διατυπωθεί με αριθμητικές αναλογίες, προσδίδοντας έτσι στη θεωρία του και ποσοτική διάσταση.

Η χρωματολογία του Σοπεγχάουερ παρουσιάζει διττό ενδιαφέρον: αφενός φιλοσοφικό, καθώς καταδεικνύει τις δυνατότητες που προσφέρει για την κατανόηση των φαινο¬μένων η υπερβατολογική προσέγγιση, αφετέρου επιστημονικό, καθώς αναδεικνύει τις αδυναμίες της φυσικοεπιστημονικής προσέγγισης στη διερεύνηση των αιτιών τους.

Ο Σοπεγχάουερ, όπως και ο Γκαίτε, ασκεί δριμεία κριτική στη θεωρία χρωμάτων του Νεύτωνα. Προχωρεί όμως ακόμη περισσότερο και ερμηνεύει το ίδιο αυτό που ο Γκαίτε καλεί «πρωταρχικό φαινόμενο». Έτσι, όσοι γοητεύθηκαν από τη χρωματολογία του Γκαίτε θα βρουν σ' αυτήν του Σοπεγχάουερ τη βαθύτερη διάσταση εκείνης.