ΠΑΝΟΥΚΛΑ ΣΤΟ ΜΠΕΡΓΚΑΜΟ

Το αριστούργημα Πανούκλα στο Μπέργκαμο του κορυφαίου μυθιστοριογράφου-διηγηματογράφου και εισηγητή του δαρβινισμού Γενς Πέτερ Γιάκομπσεν, για τον οποίο μίλησαν όσο για κανέναν άλλο σύγχρονό τους ο Ίψεν και ο Ρίλκε, κυκλοφορεί τώρα πια σε υποδειγματική μετάφραση από το πρωτότυπο σε ζωντανή λογοτεχνική γλώσσα, με πλούσια εισαγωγή, χρονολόγιο και διεξοδικά σχόλια του Ήρκου Ρ. Αποστολίδη. Το μικρό αυτό διήγημα έδωσε έμπνευση στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν για κάποιες ανεπανάληπτες εωσφορικές σκηνές της ταινίας του Έβδομη σφραγίδα. Μαζί, στον ίδιο τόμο, το μικρό κομψοτέχνημα Εδώ θάπρεπε νάταν ρόδα.

Ο σπουδαίος ανατόμος της ψυχής Γιάκομπσεν, κριτικός ανήσυχος, πατάει στα όρια της ζωής που τόσο στερήθηκε, προσφέροντάς μας μαγικές όσο και «φιλοσοφικές» ματιές κι ερμηνείες της κλειστής ζωής και του θρησκευτικού παραληρήματος, αλλά δεν μένει εκεί. Προχωράει, δείχνει την απελευθέρωση δυνάμεων του πλήθους εναντίον των δεσμών με τη θρησκεία, ξεγυμνώνοντας στο τέλος την όλη μυθολογία του χριστιανισμού για τον όχλο που «άξιζε», τάχα, μια καλύτερη μοίρα. Ο Γιάκομπσεν καταλήγει επαναστατικός, μα με τον τρόπο του.

Ένα πνεύμα φίνο, πολιτισμένο, τραγικό. Η αγωνία για το αδιέξοδο θυμίζει τόνους του μεγάλου συμπατριώτη του φιλόσοφου Κίρκεγκωρ. Το κείμενο: βατό, σε συνεπαίρνει.