Ο ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Ο Σπύρος Κυριαζόπουλος (1932-1977) υπήρξε καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Η πέμπτη ενότητα, που θα έδινε ριζική τροπή στη συγγραφική δραστηριότητα του Κυριαζόπουλου, εξαντλείται στο «Σοσιαλιστικό ρεαλισμό» (1977). Το καλαίσθητο έργο (που συνοδεύεται από 30 έγχρωμες και 50 μαυρόασπρες φωτογραφίες) αποτελείται από τρία μέρη. Το πρώτο αναφέρεται στην «ιστορική προετοιμασία» της σοσιαλιστικής αισθητικής. Το δεύτερο μέρος της εργασίας ασχολείται με τη θεωρητική θεμελίωση αυτής της τεχνοκρατίας. Αρχικά αναλύεται η μετάβαση από τον ατομισμό στη συντροφικότητα, ο ιστορικός χαρακτήρας της τέχνης και το κοινωνικό νόημα του ωραίου, ο αγώνας των καλλιτεχνών (και όχι η φυγή με το σύνθημα «η τέχνη για την τέχνη») για την κοινωνική απελευθέρωση. Στο τρίτο μέρος της εργασίας ό αείμνηστος συγγραφέας επιχειρεί να οριοθετήσει την κριτική του στάση προς το σοσιαλιστικό ρεαλισμό με βάση τις παρατηρήσεις της «αδέσμευτης έρευνας», τις αντιρρήσεις ορισμένων δυτικών κομμουνιστών και τις εμπειρίες των καλλιτεχνών ή αισθητικών που ζουν τη σοσιαλιστική πραγματικότητα.

Ο «Σοσιαλιστικός ρεαλισμός» συνταιριάζει την εκφραστική ευχέρεια (για πρώτη φορά, μετά τα νεανικά του έργα, ο Κυριαζόπουλος χρησιμοποιούσε σε επιστημονικό κείμενο τη Δημοτική) με τη βαθύτητα της ανάλυσης και την πληρότητα της τεκμηρίωσης.