Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΝΩΔΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

Από τα πρώτα του βήματα στον ποιητικό λόγο μέχρι σήμερα, ο Γιώργος Σεφέρης δεν έπαψε να προκαλεί το γόνιμο ενδιαφέρον του κριτικού λόγου. Αυτό όμως που ξαφνιάζει και δημιουργεί αμηχανία ίσως στον σημερινό αναγνώστη είναι ότι αφενός κατηγορήθηκε για διαφορετικούς και αντίθετους λόγους -για παράδειγμα άλλοτε για έλλειψη πατριωτισμού και άλλοτε για εθνολαϊκισμό- αφετέρου, ενώ ο ίδιος και το έργο του παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτη ενότητα και συνέπεια, ο κριτικός λόγος που αποτίμησε το έργο του χαρακτηρίζεται από παλινωδίες.

Ο Γ. Σεφέρης, με αφετηρία τον βενιζελισμό, στάθηκε μια ανεξάρτητη φωνή που ξένισε τις ιδεολογικές αγέλες. Όμως το έργο του παραμένει ζωντανό και εξ αιτίας αυτού προκαλεί πολλές και ποικίλες αντιδράσεις. Όταν η κριτική επιχειρεί να τον αποτιμήσει με τα ιδεολογικά κριτήρια μίας υποτιθέμενης πολιτικής ορθοδοξίας και χρησιμοποιεί «πατριδόμετρα» ή «αριστερόμετρα» αντίστοιχα, αποτυγχάνει. Δεν είναι ανεξήγητο λοιπόν ότι το έργο του αναγνωρίστηκε πρώτα διεθνώς, ενώ στην χώρα μας η καθυστερημένη αποδοχή του συνοδεύτηκε από πολλές ενστάσεις, κάποιες εκ των οποίων είχαν ως αιτία προσωπικές πικρίες και ανταγωνισμούς.

Τα δοκίμια που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό επιχειρούν να περιγράψουν τις «παλινωδίες της κριτικής» και να τεκμηριώσουν ότι στο έργο του Σεφέρη εξισορροπούνται και συγχωνεύονται με επιτυχία μοντερνισμός και παράδοση, ελληνισμός και κόσμος, ή, κατά τη δική του έκφραση, ο «ευρωπαϊκός ελληνισμός» και ο «ελληνικός ελληνισμός».