Ο ΦΟΒΟΣ

Για τους περισσότερους κλασικούς φιλοσόφους ο φόβος είναι «κακός σύμβουλος» της δράσης, ενώ για όλους σχεδόν τους σύγχρονους ερευνητές ο φόβος είναι αναπόσπαστο μέρος της φυσικής αντίδρασης ενός οργανισμού προς αποφυγή μιας επερχόμενης βλάβης. Ο Αντώνης Χατζημωυσής αμφισβητεί και τις δύο αυτές απόψεις και προσεγγίζει το πολύσημο συναίσθημα του φόβου από μία διαφορετική σκοπιά, η οποία αναδεικνύει τη φύση του ως συναισθηματικού βιώματος.

Ο Χατζημωυσής ανασκευάζει τον ορισμό του συναισθήματος ως σωματικού αισθήματος καθώς και τον ισχυρισμό ότι ο φόβος είναι ένα ασυνείδητο φαινόμενο. Αναλύει έπειτα την καίρια όσο και δυσερμήνευτη σχέση του φόβου με τη συμπεριφορά και περιγράφει τη διαφορά ανάμεσα στον ενεργητικό και παθητικό φόβο. Προτείνει τέλος μια ερμηνεία του φόβου η οποία εμπνέεται από τη φαινομενολογική θεωρία των συναισθημάτων.

Η θεώρηση που αναπτύσσει προσεγγίζει τον φόβο ως απόκριση σε μια επικίνδυνη κατάσταση, αντιλαμβάνεται αυτήν την απόκριση ως σημαίνουσα και εντοπίζει τη σημασία της στη λειτουργικότητα του έμφοβου σώματος. Είναι μια θεώρηση που φιλοδοξεί να συμβάλει στην κατανόηση του συνειδητού χαρακτήρα του φόβου, της φύσης του δηλαδή ως συναισθηματικής εμπειρίας.