Ο ΔΙΜΕΡΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΛΚΑΘΟΛΙΚΩΝ

ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΣΧΕΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΟΥΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΩΤΕΙΟΥ

Η Ορθόδοξος Εκκλησία και η Εκκλησία της Ρώμης βρίσκονται για περισσότερο από έναν αιώνα σε μια διαδικασία επούλωσης των τραυμάτων που προκάλεσε το Μεγάλο Σχίσμα των Εκκλησιών και κοινής διερεύνησης των διαφορετικών δρόμων που χάραξε η κάθε μία εκκλησιαστική παράδοση έκτοτε. Πεπεισμένες ωστόσο ότι η Παράδοση της Εκκλησίας είναι Μία, Αγία και Αποστολική, αποφάσισαν να αναπτύξουν τον διμερή διάλογο που θα οδηγήσει, σύμφωνα με τις ελπίδες τους, στην αποκατάσταση της Κοινωνίας της Εκκλησίας, η οποία πλήττεται όσο οι αδελφοί Χριστιανοί εξακολουθούν να είναι διηρημένοι.

Η πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της ενότητας των Εκκλησιών ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και χρονολογείται στο 1902. Από τότε χρειάστηκε να διανυθούν σημαντικά βήματα και να διαφοροποιηθούν σε μεγάλο βαθμό οι θέσεις των Ρωμαιοκαθολικών, που έδειξαν μεγάλη μεταστροφή ως προς τις απόψεις τους για τις σχέσεις των Εκκλησιών από τη Β' Βατικανή Σύνοδο και εξής. Ωστόσο, η θεωρητική εξέταση ενός ζητήματος και οι καλές προθέσεις δεν επαρκούν για την επίλυση του, καθώς απαιτούνται συγκεκριμένες ενέργειες και επάνω από όλα πνεύμα συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης. Συχνά ορισμένες ενέργειες είναι αντίθετες προς το πνεύμα αυτό και ενδεχομένως αποτελούν την τροχοπέδη για την περαιτέρω πορεία των συζητήσεων.

Δύο ανασταλτικές συγκυρίες υπήρξαν παλαιότερα η λειτουργία και αναγνώριση των Ανατολικών Εκκλησιών Καθολικού Ρυθμού (ή Ουνιτικών), που εγκλώβισαν τον Διάλογο για μια δεκαετία περίπου, και πλέον η Ρωμαιοκαθολική θεώρηση του Παπικού Πρωτείου, από την εμμονή στο οποίο η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν έχει δείξει να μετακινείται ιδιαίτερα. Αυτός είναι ένας νέος κίνδυνος για την πορεία των συζητήσεων στο εξής. Τα δύο αυτά ζητήματα εξετάζει ο τόμος του συγγραφέα Δρ. Αρχιμ. Απόστολου Καβαλιώτη, επιχειρώντας να εκτιμήσει πόσο δυνατή είναι η μελλοντική αποκατάσταση της Κοινωνίας των Εκκλησιών υπό την απειλή τους, καθώς μια νέα περίοδος στασιμότητας φαίνεται να έχει επέλθει στις διμερείς συζητήσεις. Ορισμένες προτάσεις του γράφοντος ίσως θα βοηθούσαν τον Οικουμενικό Διάλογο να εξελιχθεί ομαλότερα και να καταστεί μέριμνα όχι μόνο της εκκλησιαστικής ηγεσίας αλλά και των Χριστιανών, τους οποίους η διαίρεση αφήνει απροστάτευτους σε έναν κόσμο με απειλούμενο μέλλον εξαιτίας πολέμων, ανισοτήτων, καταπιέσεων και προσβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.