ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΩΔΕΣ

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΑΡΡΗΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι επωδές γνωστές και ως γητείες, γητεύματα, εντάσσονται μαζί με τα αινίγματα, τις παροιμίες τους γλωσσοδέτες κα στις απλές μορφές της λαϊκής προφορικής δημιουργίας. Θεωρούνται λόγια δύναμης που σημειοδοτούν στο πλαίσιο του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισμού τη δυνατότητα παροχής βοήθειας σε κρίσιμες στιγμές του κύκλου της ζωής. Το βασικό διαφοροποιητικό χαρακτηριστικό του είδους συνδέεται με τους ειδικούς περιορισμούς και τις απαγορεύσεις του αφορούν τις συνθήκες μετάδοσης και επιτέλεσης, καθώς, σύμφωνα με τη λαϊκή κοσμοθεωρία, η ανακοίνωση των άρρητων και μυστικών αυτών λόγων έχει ως συνέπεια την απώλεια της δύναμης και της αποτελεσματικότητάς τους.

Σε ποιες περιπτώσεις ο παραδοσιακός πολιτισμός κατέφευγε στη χρήση τους; Ποιοι ήταν οι φορείς και οι ειδικοί επιτελεστές τους; Με ποιο τρόπο γινόταν και σε ποιους περιορισμούς υπόκειται η μετάδοση και η επιτέλεσή τους; Ποια προβλήματα παρουσιάζει η επί του πεδίου συλλογή τους; Ποια είναι τα βασικά δομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά τους και πως αυτά συνδέονται με τη θεωρούμενη δύναμη και αποτελεσματικότητά τους; Ποιες δυσκολίες παρουσιάζει η οριοθέτησή τους και ποια προβλήματα η κατηγοριοποίησή τους; Πως η θεώρησή τους ως λόγων δύναμης αποτυπώνεται στην οργάνωση και την υφή του κειμένου; Η μελέτη αυτή αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη ερευνητική προσέγγιση του είδους στην ελληνική βιβλιογραφία και επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα.