ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΟΜΨΗ ΕΞΙΣΩΣΗ

Ο ΤΥΠΟΣ ΤΟΥ ΟΙΛΕΡ ΚΑΙ Η ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

Ο Μπέρτραντ Ράσελ έγραψε κάποτε ότι τα μαθηματικά μπορούν να προσφέρουν απόλαυση και ψυχική ανάταση «όπως ακριβώς και η ποίηση». Αυτό ισχύει και με το παραπάνω για μια συγκεκριμένη εξίσωση: την eiπ + 1 = 0. Πνευματικό δημιούργημα του Λέοναρντ Όιλερ, του «Μότσαρτ των μαθηματικών», η εξίσωση αυτή θεωρείται ένα εννοιολογικό διαμάντι αξεπέραστης ομορφιάς ακόμη και σήμερα, δύο και πλέον αιώνες μετά τον θάνατο του Όιλερ. Λίγοι έχουν μείνει ασυγκίνητοι μπροστά της. Ο φυσικός Ρίτσαρντ Φάινμαν τη χαρακτήρισε «τον πιο αξιοσημείωτο τύπο των μαθηματικών», ο δε μαθηματικός Keith Devlin τη συνέκρινε με «ένα σαιξπηρικό σονέτο που συλλαμβάνει την ουσία του έρωτα».

Η «εξίσωση του Θεού», όπως συχνά αποκαλείται, περιλαμβάνει μόλις πέντε αριθμούς, αλλά συμπυκνώνει σπουδαίες μαθηματικές ιδέες δύο χιλιετιών, μεταξύ των οποίων η φύση και οι χρήσεις του απείρου, ο παράξενα πανταχού παρών αριθμός π, οι πολλαπλά χρήσιμοι φανταστικοί αριθμοί, η ωραιότητα του τίποτε -του μηδενός. Και μένουμε άφωνοι όταν συνειδητοποιούμε ότι σε αυτή συμπλέκονται σειρά μαθηματικών εννοιών -από εκείνες της βασικής αριθμητικής, της τριγωνομετρίας, του απειροστικού λογισμού μέχρι και του απείρου. Στο βιβλίο του Stipp, η πραγμάτευση του τύπου του Όιλερ γίνεται ένας στοχαστικός περίπατος στο μεγαλείο των μαθηματικών. Το αποτέλεσμα είναι μια ωδή στο μαγικό αυτό πεδίο.