ΜΑΥΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Η ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΟΥΤΟΠΙΑΣ

Ο κόσμος είναι διάσπαρτος με τα ερείπια των ουτοπικών προγραμμάτων για την αναδιαμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας, προγράμματα τα οποία προκάλεσαν τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων και την καταστροφή της ζωής ακόμα περισσότερων. Από τη Γερμανία έως τη Ρωσία και από την Κίνα έως το Αφγανιστάν, ολόκληρες κοινωνίες διαλύθηκαν.

Επιδιώκοντας έναν κόσμο χωρίς συγκρούσεις ή δεινά, τα κράτη εξαπέλυσαν πολέμους και άσκησαν τρομοκρατία σε μια κλίμακα χωρίς προηγούμενο. Οι ουτοπικές ιδεολογίες που διαμόρφωσαν την ιστορία του περασμένου αιώνα ισχυρίζονταν ότι βασίζονταν στην επιστήμη. Απέρριπταν τα παραδοσιακά θρησκευτικά δόγματα και στόχευαν στον διαφωτισμό του ανθρώπου.

Σε αυτό το τρομακτικό βιβλίο ο John Gray υποστηρίζει ωστόσο πως οι ουτοπικές κοσμικές ιδεολογίες που άσκησαν τη μεγαλύτερη επίδραση ουσιαστικά διαμορφώθηκαν από την απωθημένη θρησκεία. Ήταν εκδοχές του μύθου της Αποκάλυψης -της πίστης σε ένα γεγονός που θα αλλάξει τον κόσμο και θα οδηγήσει στο τέλος της ιστορίας και των συγκρούσεων.

Ανιχνεύοντας την πορεία της αποκαλυπτικής και ουτοπικής πολιτικής σκέψης από τις απαρχές του χριστιανισμού, την κοσμική εκδοχή της -τον Διαφωτισμό-, μέχρι τη νεότερη πολιτική σκέψη -από τον Μαρξ μέχρι τον Φουκουγιάμα και από την Γαλλική Επανάσταση μέχρι τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό-, ο John Gray υποστηρίζει πως η πεποίθηση ότι η ιστορία οδηγείται προς την τελειότητα και η χιλιαστική πίστη στην ανθρώπινη σωτηρία, ιδέες που και οι δύο προέρχονται από χριστιανικούς μύθους, προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές και στο όνομά τους συντελέστηκαν απεχθή εγκλήματα.

Ωστόσο, ο θάνατος της Ουτοπίας δεν συνεπάγεται την ειρήνη. Απεναντίας, προμηνύει την αναζωπύρωση αρχαίων μύθων σε απροκάλυπτα φονταμενταλιστικές μορφές. Η αποκαλυπτική θρησκεία, καθώς αναμιγνύεται με τους γεωπολιτικούς αγώνες για τον έλεγχο των φυσικών πόρων, έχει επιστρέψει ως μια μείζονα δύναμη στις παγκόσμιες συγκρούσεις. Στην αρχή του 21ου αιώνα η τελετουργία συνεχίζεται και ο κόσμος εξοπλίζεται προκειμένου να διεξάγει νέους πολέμους για τη θρησκευτική πίστη.