ΜΑΚΡΥΣ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΘΑΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΞΕΝΙΤΙΑ 1950-1974

Για τους ναυαγισμένους ήρωες αυτής της σύγχρονης οδύσσειας, η «Ιθάκη» είναι δύο πράγματα: η επανάσταση και η Ελλάδα- το όραμα μιας κοινωνίας δικαιοσύνης και αλληλεγγύης, που εκκολάφθηκε στην Αντίσταση και τον Εμφύλιο, για να δικαιωθεί εν μέρει αλλά και να διαψευστεί οικτρά από τον υπαρκτό σοσιαλισμό και το όραμα της χαμένης πατρίδας, που κρατήθηκε με νύχια και με δόντια στην πολιτική ξενιτιά, για να προσγειωθεί επιτέλους στη χώρα με την αποκατάσταση της δημοκρατίας και τον επαναπατρισμό, αλλά και να σκάσει πάνω στα βράχια της ελληνικής πραγματικότητας.

Το βιβλίο είναι φτιαγμένο με πλούσια υλικά: Μαρτυρίες, προσωπικές εμπειρίες και διηγήσεις άλλων, από τη ζωή στις σχολές κομματικών στελεχών, στα εργοστάσια και στις ελληνικές κοινότητες πολιτικών προσφύγων της Ρουμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και από τη μετεγκατάσταση στο φιλόξενο Παρίσι μετά τον Μάη του ’68 και τη βουτιά στη μεταπολιτευτική τρικυμία της Αθήνας ή τη σπαρακτική επιστροφή στη γενέτειρα του Αλμυρού. Πορτρέτα θρυλικών μορφών της Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού που, όπως ο «Έλληνας Τσε» Γιώργος Λύρας, δεν άργησαν να βρεθούν στο στόχαστρο της ηγεσίας ενός κόμματος που τρώει τα παιδιά του. Σκέψεις τέλος, με βιωματική αφετηρία, για το μεγαλείο και τη σκιά της Αριστεράς, για τα αίτια του ενθουσιασμού, της αποτυχίας και της ήττας.

Μπροστά στο ιστορικό αυτό αίνιγμα, οι ερμηνείες μένουν συνήθως μετέωρες. Η απάντηση της Κατίνας Λατίφη-μια αυθεντικά πολιτική όσο και αφηγηματική επιλογή- είναι να ανακαλέσει τις ιστορίες ενός πλήθους ανθρώπων, επώνυμων αλλά κυρίως ανώνυμων, πιασμένων στη δίνη της αναμέτρησης γιγάντιων μηχανισμών και συστημάτων` να τις διασώσει από το σκοτάδι όπου τις εγκαταλείπει η επίσημη ιστορία` και να τους δώσει την ευκαιρία να αχνοφέξουν με τα δικά τους πολλαπλά και ζωτικά νοήματα κόντρα σε κάθε μεγάλη ιδέα ή σχέδιο που είχε την αξίωση να τις απορροφήσει.