ΚΑΜΑΡΙΝΙ ΣΕ ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΕΙΟ

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΝΕΟΤΕΡΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Μέχρι το 1986 οι βρετανοί ανθρακωρύχοι συνήθιζαν να παίρνουν στις σήραγγες ένα καναρίνι για να ελέγχει την ποιότητα του αέρα. Όταν το καναρίνι σταματούσε να κελαηδάει, οι εργάτες καταλάβαιναν ότι σύντομα η ατμόσφαιρα θα γίνει αποπνικτική από τοξικά αέρια και έσπευδαν να εκκενώσουν τις σήραγγες.

Η φράση "Καναρίνι σε ανθρακωρυχείο" χρησιμοποιήθηκε ως μεταφορά για τις συνέπειες των μεταρρυθμίσεων στα βρετανικά πανεπιστήμια μετά τη δεκαετία του '80, οι οποίες λειτούργησαν ως πρότυπο για πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. Στο βιβλίο αναλύεται παραδειγματικά η θέση περί της "αποτυχημένης νεοτερικότητας" της Βρετανίας με την οποία δικαιολογήθηκαν οι θατσερικές μεταρρυθμίσεις και η τεχνοκρατική θεώρηση του Πανεπιστημίου ως εργαλείου οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής μηχανικής, η οποία επανέρχεται δυναμικά στις μέρες μας.

Πώς απάντησαν οι θεράποντες των ανθρωπιστικών-κοινωνικών επιστημών στις επικρίσεις εναντίον των πανεπιστημίων ως ελιτίστικων ελεφάντινων πύργων, αδιάφορων για τις ανάγκες της κοινωνίας; Θα γίνει άραγε το Πανεπιστήμιο ένας χώρος όπου η "σχόλη" θα έχει εξαφανιστεί, ο δάσκαλος θα εκτελεί τον ρόλο του κοινωνικού λειτουργού που αναλαμβάνει την κοινωνικοποίηση των φοιτητών, του ειδικού που εφοδιάζει την οικονομία με καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και του κοινωνικού μηχανικού που κατασκευάζει έναν ιδεώδη ανθρωπότυπο; Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για το Πανεπιστήμιο αποφεύγοντας την τελεολογία των Δηλώσεων Αποστολής (Mission Statements), το πρότυπο των οποίων αντλήθηκε από τον κόσμο των επιχειρήσεων;