Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΘΕΣΠΙΣΗΣ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

Η παρούσα μονογραφία, μεταξύ όλων των θεματικών που άπτονται του γενικότερου ζητήματος της αναδρομικότητας των νόμων, εστιάζει ακριβώς στο ειδικότερο μέρος που αφορά στη θέσπιση αναδρομικού φορολογικού νόμου.

Το ισχύον ελληνικό Σύνταγμα περιλαμβάνει ρητή συνταγματική διάταξη προς ρύθμιση του θέματος της αναδρομικότητας των νόμων. Πρόκειται για τη ρύθμιση του άρθρου 78 § 2 του Συντάγματος.

Ο συντακτικός νομοθέτης, θεσπίζοντας τη ρύθμιση αυτή, εμφανίζεται καταρχήν να επιλέγει μία ενδιάμεση οδό για την επίλυση του ζητήματος, επιτρέποντας σε κάθε περίπτωση μία περιορισμένης έκτασης αναδρομική ισχύ και, άρα, αποκλείοντας τόσο την οδό της απόλυτης απαγόρευσης της αναδρομικότητας των φορολογικών νόμων, όσο και εκείνη της απόλυτης αποδοχής της.

Η παρούσα μελέτη θέτει στο επίκεντρο της έρευνάς της τη διάταξη του άρθρου 78 § 2 Συντ. και τον μέσω αυτής συνταγματικό τρόπο αντιμετώπισης του ζητήματος της νομοθετικής θέσπισης αναδρομικής φορολογίας. Η αναδρομικότητα των φορολογικών νόμων απαγορεύεται κατ’ αρχήν σε κάθε περίπτωση, με την εξαίρεση της συνδρομής ορισμένων εξαιρετικών περιστάσεων, οπότε και ενεργοποιείται η ρητώς οριζόμενη μέγιστη χρονική έκταση της αναδρομικότητας.