Η ΜΑΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΡΡΩΜΑΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

ΠΛΗΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΚΑΙ ΒΛΑΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

'Αλλοτε διαδεδομένη πρακτική, άλλοτε αντικείμενο κριτικής, άλλοτε αντικείμενο μελέτης, η μαγεία δεν έχασε ποτέ τη σημασία της. Ειδικά στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα, η μαγεία αποτελεί ένα από τα κλειδιά για την κατανόηση όχι μόνο του τρόπου σκέψης ευρύτερων στρωμάτων, αλλά και ουσιαστικών πτυχών του κοινωνικού βίου και της καθημερινότητας. Ζητήματα όπως η προσωπική προσβολή και η δικαστική διαμάχη, ο ανταγωνισμός και η χαιρεκακία, η ερωτική καθυπόταξη και η εκδίκηση, ο φόβος και η αγωνία για το μέλλον, οι σχέσεις με τους συνανθρώπους και με τους θεούς, η καχυποψία απέναντι στο άγνωστο και η τυφλή εμπιστοσύνη στον επαγγελματία μάγο, η διακίνηση τελετουργιών και κειμένων στη Μεσόγειο και η αδιάσπαστη συνέχεια ιεροπραξιών από την παγανιστική αρχαιότητα στον χριστιανισμό, είναι μερικά μόνο από τα θέματα που διαφωτίζονται από τη μελέτη της αρχαίας μαγείας.

Κανένας άλλος τομέας της μελέτης της αρχαίας θρησκείας δεν έχει γνωρίσει την τελευταία εικοσαετία άνθηση εφάμιλλη με εκείνη της σπουδής της αρχαίας μαγείας. Το ενδιαφέρον αυτό ίσως μέχρι κάποιον βαθμό να σχετίζεται με την αντίδραση του σύγχρονου ανθρώπου στην εισβολή της τεχνολογίας και με την αναβίωση ανορθολογικών αντιλήψεων.

Το βιβλίο του Fritz Graf είναι μια από τις πιο πρόσφατες και πολυσυζητημένες απόπειρες εισαγωγής στην προβληματική της αρχαίας μαγείας. Εξετάζει τόσο την ιστορία της έρευνας και τη θεωρητική ενασχόληση με αυτό το αντικείμενο, όσο και συγκεκριμένα ερωτήματα: Για ποιους λόγους κατέφευγαν οι άνθρωποι σε σκοτεινές δυνάμεις; Ποια ήταν τα μέσα που χρησιμοποιούσαν; Πώς γίνεται κανείς μάγος; Ποιοι πολιτισμικοί παράγοντες διαμόρφωσαν την ελληνορρωμαϊκή μαγεία; Πώς την αντιμετώπισαν οι αρχαίοι στοχαστές ή το δίκαιο;