Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

Το βιβλίο Η κατάκτηση του παρελθόντος ερευνά τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος, από την αρχαιότητα έως τον 19ο αιώνα, άρχισε να αποκτά συνείδηση του παρελθόντος του. Αντίθετα με την πιο διαδεδομένη άποψη, η αρχαιολογία δεν υπήρξε μια επινόηση της Αναγέννησης. Ήταν μια πρακτική γνωστή στους γραφείς της Ασσυρίας, της Αιγύπτου και της Κίνας, και αντικείμενο συζήτησης από τους σοφιστές της Ιωνίας, προτού αρχίσει να ασκείται από τους Ρωμαίους ιστορικούς.

Ότι είχαν υπάρξει άνθρωποι πριν από τον Αδάμ ήταν μια αποκάλυψη που συγκλόνισε τα θεμέλια της δυτικής κοινωνίας κατά τον 19ο αιώνα. Δεν αποτέλεσε όμως έκπληξη για τους Πέρσες, παραδείγματος χάριν, οι οποίοι είχαν επίγνωση της βαθύρριζης ιστορίας των προγόνων τους. Η πραγμάτευση του Αλαίν Σναπ όσον αφορά την έρευνα του ανθρώπου για τις απαρχές του ακολουθεί μια πορεία που εκκινεί από τον Ησίοδο και τον Λουκρήτιο και φθάνει έως τον Τόμας Τζέφερσον.

Η ιστορία που αποκαλύπτεται εδώ δεν είναι μια ιστορία αδιάλειπτης προόδου, αλλά επανανακάλυψης και επανερμηνείας -συχνά ακανόνιστης- λησμονημένων παρατηρήσεων. Ο Σναπ εξετάζει τους πάμπολλους τρόπους με τους οποίους έχει χρησιμοποιηθεί το παρελθόν ως μέσο τόσο για την κατανόηση όσο και για τη διαχείριση του παρόντος, και αποδεικνύει πώς μια προτίμηση για το παρελθόν ενώνει τα πιο διαφορετικά, φαινομενικώς, άτομα.