Η ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΝΙΤΣΕ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ

ΚΑΤΑΓΓΕΛΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ

Στα έργα του Νίτσε πολυάριθμες είναι οι αναφορές στον Σωκράτη, στις οποίες οι έπαινοι και οι εκδηλώσεις σεβασμού εναλλάσσονται με αρνητικές επισημάνσεις και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς. Ωστόσο, η αντισωκρατική τάση θεωρείται επικρατέστερη, γιατί εκδηλώνεται έντονα κατά την τρίτη συγγραφική περίοδο του Γερμανού φιλοσόφου, οπότε διατυπώνονται οι κατασταλαγμένες φιλοσοφικές θέσεις του για «Το πρόβλημα του Σωκράτη».

Στο βιβλίο αυτό εντοπίζονται, αναλύονται και προσεγγίζονται κριτικά οι δέκα βασικές νιτσεϊκές κατηγορίες κατά του Σωκράτη, οι οποίες στοιχειοθετούν τη «γραφή» εναντίον του. Η όλη ανάπτυξη δεν περιορίζεται στο τι καταμαρτυρεί ο Νίτσε στον Σωκράτη, αλλά, επιπλέον, επεκτείνεται και εγκύπτει στα ακόλουθα καίρια ερωτήματα: οι καταγγελίες του Νίτσε κατά του Σωκράτη βασίζονται άραγε σε ορθή αξιοποίηση των πηγών; Θεμελιώνονται αποδεικτικά; Είναι σωστές; Αληθεύουν; Ισχύουν; Στέκουν;

Η ανάγκη να δοθεί τεκμηριωμένα μια καταφατική ή αρνητική απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα οδηγεί αναπόφευκτα στην παρουσίαση και ανάπτυξη της φιλοσοφίας του Σωκράτη κατ’ αντιπαράθεση προς τη φιλοσοφία του Νίτσε. Και ένα από τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν από την αντιπαράθεση αυτή θα μπορούσε να είναι το ακόλουθο: ουσιαστικά, μιλάμε για το πρόβλημα του Σωκράτη ή για το πρόβλημα του ίδιου του Νίτσε;