Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΕΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΡΟΤΕΡΝΤΑΜ 2008

Το βιβλίο «Η ευθύνη του θαλάσσιου μεταφορέα εμπορευμάτων στους Κανόνες Ρότερνταμ, 2008» αναπτύσσεται σε τρία μέρη και πραγματεύεται το ζήτημα της ευθύνης του μεταφορέα κατά τους Κανόνες Ρότερνταμ, 2008. Επιχειρείται προσέγγιση -και συγκριτικά προς τους Κανόνες Χάγης-Βίσμπυ και Αμβούργου- ζητημάτων, που αφορούν στις υποχρεώσεις του θαλασσίου μεταφορέα, τη νομική θεμελίωση της ευθύνης του (π.χ. νόμιμοι λόγοι ευθύνης, τεκμήρια απουσίας πταίσματος), αλλά και στην εκκαθάριση των αξιώσεων, την παραγραφή και τον περιορισμό της ευθύνης. Επίσης, το έργο διανθίζει η ανεπίσημη μετάφραση από τη συγγραφέα των Κανόνων του Ρότερνταμ, που περιλαμβάνεται σε Παράρτημα.

Ειδικότερα, η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ του 2008 για τη θαλάσσια μεταφορά πραγμάτων εν όλω ή εν μέρει διά θαλάσσης (όπως είναι ο επίσημος τίτλος της), γνωστότερη ως Κανόνες του Ρότερνταμ, βρίσκεται εδώ και μία δεκαετία στο κέντρο του διεθνούς επιστημονικού διαλόγου, με έντονες πολιτικές, οικονομικές και εμπορικές προεκτάσεις. Έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο μονογραφιών, συλλογικών έργων και πολυάριθμων δημοσιεύσεων σε άλλες έννομες τάξεις• η παρούσα επιστημονική συμβολή συμμετέχει στο διεθνή διάλογο και εμπλουτίζει την ελληνική έρευνα και βιβλιογραφία, εξετάζοντας τα κρισιμότερα ζητήματα υπό συγκριτική σκοπιά αλλά και υπό την σκοπιά της ημεδαπής ερμηνείας. Παραμένει δε επίκαιρη, δεδομένου ότι σε επίπεδο νομοθετικής πολιτικής, είναι ακόμη ανοικτό το ερώτημα της κύρωσης ή μη των Κανόνων του Ρότερνταμ από τα σημαντικότερα ναυτικά κράτη, παρά τη μέχρι τώρα επίδειξη αμοιβαίας επιφύλαξης.

Η συγγραφέας συστηματοποίησε το ερευνητικό της υλικό, αξιοποιώντας τα εργαλεία του συγκριτικού δικαίου τόσο μεταξύ των ήδη ισχυουσών διεθνών συμβάσεων που ρυθμίζουν τη θαλάσσια μεταφορά (Κανόνων Χάγης Βίσμπυ και Κανόνων Αμβούργου) όσο και μεταξύ των «εθνικών» ερμηνειών που έχουν υιοθετήσει βασικές έννομες τάξεις (ιδίως αγγλική, ελληνική, αμερικανική) επί ζητημάτων που ανέκυψαν σχετικά με τα υποκειμενικά και αντικειμενικά όρια ευθύνης του θαλάσσιου μεταφορέα. Για να αναδείξει τα ρυθμιστικά κενά του διεθνούς ομοιόμορφου δικαίου (και άρα την προστιθέμενη αξία της νέας Σύμβασης), το βιβλίο εμβαθύνει σε ορισμένα ακανθώδη ζητήματα του ισχύοντος δικαίου, εντοπίζει τις εθνικές αποκλίσεις, τόσο ως προς το νομικό χαρακτηρισμό όσο και ως προς τις έννομες συνέπειες, και υποστηρίζει λύσεις που ενισχύουν την διεθνή ομοιομορφία σε επίπεδο εφαρμογής.

Έτσι, διερευνά de lege lata και de lege ferenda τη φύση της ευθύνης του μεταφορέα, τους νόμιμους λόγους ευθύνης, την ευθύνη για το πταίσμα τρίτων προσώπων, νομοθετημένες απαλλακτικές ρήτρες, την κατανομή του βάρους απόδειξης, την εκκαθάριση των σχετικών αξιώσεων με έμφαση στα ζητήματα της ανεπιφύλακτης παραλαβής, της αποσβεστικής προθεσμίας και της παραγραφής, καθώς και τον ποσοτικό περιορισμό της ευθύνης. Από την σκοπιά λοιπόν αυτή, είναι ένα χρήσιμο πρακτικό εργαλείο στα χέρια του εφαρμοστή του δικαίου.

Είναι σημαντικό, τέλος, να επισημανθεί ότι το ανά χείρας βιβλίο «Η ευθύνη του θαλάσσιου μεταφορέα εμπορευμάτων στους Κανόνες Ρότερνταμ, 2008» είναι αποτέλεσμα πολυετούς προσπάθειας της συγγραφέως με γνήσιο ενδιαφέρον για το γνωστικό αντικείμενο του ναυτικού δικαίου και σχετική πρακτική ενασχόληση τόσο στον ιδιωτικό τομέα όσο και στη δημόσια διοίκηση.