Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Στο σημαντικό βιβλίο του, ο Roger E. Backhouse διατρέχει την ιστορία των Οικονομικών από την αρχαιότητα μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα.

Το «οικονομικό πρόβλημα» είναι βέβαιο ότι δεν θα εξαλειφθεί. Οι διαθέσιμοι πόροι δεν θα είναι ποτέ αρκετοί για να έχουμε την πολυτέλεια να μη νοιαζόμαστε για κρίσιμα ζητήματα, όπως το χρήμα, οι αγορές, το παζάρι, οι τιμές και η παραγωγή. Η εξέλιξη της οικονομικής σκέψης πραγματεύεται την ιστορική προσπάθεια του ανθρώπου να κατανοήσει τα οικονομικά φαινόμενα. Για να γράψει κανείς μια ιστορία των οικονομικών ιδεών πρέπει να συνυφάνει πολλές επιμέρους ιστορίες.

Ο Roger E. Backhouse το πετυχαίνει αυτό συνδυάζοντας τη γλαφυρότητα της αφήγησης με την επιστημονική πληρότητα και εγκυρότητα. Με αφετηρία τους αρχαίους Έλληνες στοχαστές -Αριστοτέλης, Πλάτωνας, Ξενοφώντας-, ο συγγραφέας εντάσσει μεγάλες μορφές του ανθρώπινου πνεύματος, όπως ο Adam Smith, ο Malthus, ο Marx και ο Keynes, στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησαν και δημιούργησαν.

Συγχρόνως, προσεγγίζει μια σειρά παραμελημένων συνήθως θεμάτων, όπως ο ρόλος του Ισλάμ στη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι σχέσεις της επιστήμης, της πολιτικής και των Οικονομικών στην Αγγλία του 17ου αιώνα, η άνθηση της επιστήμης των Οικονομικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι συζητήσεις για τη σχέση σοσιαλισμού και αγοράς στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, οι καταλυτικές συνέπειες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και ο κατακερματισμός της οικονομικής επιστήμης σε διάφορους κλάδους στα τέλη του 20ού αιώνα.

Δείχνει ακόμα πώς τα Οικονομικά ως επιστήμη επηρεάστηκαν βαθιά από τις θεωρίες του Νεύτωνα και του Δαρβίνου, από τη θεωρία παιγνίων, τις στατιστικές τεχνικές και τους υπολογιστές, αλλά και από τη σχέση των οικονομικών φαινομένων με την πολιτική και το γενικότερο διανοητικό περιβάλλον στο οποίο εκδηλώνονται.

Το συνοπτικό και πολύ κατανοητό βιβλίο του Backhouse διακρίνεται για το μεγάλο εύρος της θεματολογίας του, την αντικειμενικότητα, την αμερόληπτη παρουσίαση των διαφόρων θεωρητικών σχολών και απόψεων, καθώς και για την κομψότητα του ύφους του. David Throsby, The Times Literary Supplement Ως ιστορικός, o Backhouse εξηγεί πώς τα Οικονομικά έγιναν αυτό που είναι, προσεγγίζοντας μεταξύ άλλων τις σχέσεις τους με τις άλλες επιστήμες. Economist