Η ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΙ ΛΥΚΟΦΡΟΝΑ ΚΑΙ Η ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

Η υποτίμηση των Ελλήνων και η φιλοτρωική διάθεση που διαπερνά την Αλεξάνδρα με αποκορύφωση το εγκώμιο προς τη Ρώμη/νέα Τροία (Αλεξ. 1226-82. 1446-50) υποδεικνύουν ότι το ποίημα έχει συντεθεί προς ευχαρίστηση των Ρωμαίων. Το κομμάτι Αλεξ. 1226-82 αφορά στην κυριαρχία των Ρωμαίων επί της ιταλικής χερσονήσου, όπως αυτή σφραγίστηκε με την ήττα του Πύρρου (275 π.Χ.) κι ολοκληρώθηκε με την υποταγή των πόλεων της Μ. Ελλάδας (272/270 π.Χ.). Προτού η Ρώμη αρχίσει την περαιτέρω επέκταση προς ανατολάς και δυσμάς, έπρεπε πρώτα να εδραιώσει την κυριαρχία της στην ιταλική χερσόνησο, πράγμα που αποτελούσε μεγάλο κατόρθωμα. Η φράση γης και θαλάσσης σκήπτρα και μοναρχίαν λαβόντες (Αλεξ. 1229-30) υπαινίσσεται ότι η Ρώμη εξουσιάζει μόνη κι ανενόχλητη τη γη της Ιταλίας (από την Πίσα, το Ariminum μέχρι τον πορθμό της Μεσσήνης) και τις γύρω θάλασσες (Αδριατική, Ιόνιο, Τυρρηνικό). Δημιουργός της Αλεξάνδρας είναι ο ποιητής και γραμματικός Λυκόφρων από τη Χαλκίδα, για τον οποίο μαρτυρούνται συγγενικοί δεσμοί με το κατωιταλιωτικό Ρήγιο.

Μέσα από βιογραφικά στοιχεία του ποιητή αλλά και μέσα από αναγωγές σε ιστορικά γεγονότα και κοινωνικές καταστάσεις των πόλεων της Μ. Ελλάδας από την εποχή του αποικισμού μέχρι τον 3ο αι. π.Χ., φωτίζονται διάφορα σημεία του ποιήματος όπως είναι η εμφατική αναφορά στη Σκύλλα, η απέχθεια σ' οτιδήποτε λοκρικό, η προβολή των Μεσσηνίων ηρώων (Αφαρητίδες) και ο ψόγος των Σπαρτιατών ως πανούργων.