ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Η προσδοκία των επιμελητών αυτού του τόμου είναι να αναδείξουν τη σημασία και την επικαιρότητα της Φιλοσοφίας της Τεχνολογίας ιδιαίτερα σε μια εποχή που από πολλές απόψεις θυμίζει τη λεγόμενη πρώτη κρίση της νεοτερικότητας. Στις αρχές του 20ού αιώνα η ιδέα περί της «εκτός ελέγχου τεχνολογίας» τροφοδότησε έναν συντηρητικό τρόπο σκέψης που αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά νήματα του διανοητικού κλίματος του Μεσοπολέμου. Σήμερα, μοιάζει να διανύουμε μια παρόμοια περίοδο δαιμονοποίησης της τεχνολογίας, η οποία γίνεται αντιληπτή ως μια δύναμη που έχει ξεφύγει, και πάλι, από τον ανθρώπινο έλεγχο και δρομολογεί έναν οδυνηρό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Αποτελεί, ασφαλώς, ειρωνεία το γεγονός ότι, και στις δύο περιπτώσεις, πολλοί από τους πρωταγωνιστές αναζήτησαν τη λύτρωση από την «εκτός ελέγχου τεχνολογία» στην ίδια την τεχνολογία. Πέρα από αυτό όμως, σήμερα δεν μπορούμε να θεμελιώνουμε τη φιλοσοφική θεώρηση της τεχνολογίας ούτε στη ρομαντική ουσιοκρατία ούτε στη θετικιστική ορθολογικότητα. Τα πράγματα έχουν αλλάξει ριζικά, έχουν γίνει περίπλοκα και η πείρα ενός αιώνα γεμάτου με πρωτοφανείς καταστροφές αλλά και με πρωτόγνωρα τεχνολογικά επιτεύγματα δεν μας επιτρέπει να είμαστε αφελείς. Η Φιλοσοφία της Τεχνολογίας μπορεί να φωτίσει τον δρόμο για την κατανόηση της εποχής μας -του τεχνοεπιστημονικού πολιτισμού που αποτελεί το παρόν μας– και, ταυτόχρονα, να αναδείξει την κοινωνική προοπτική που κρύβεται στην κριτική θεώρηση της τεχνολογίας.