ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Στόχος της παρούσας μελέτης είναι, αφενός να αποτυπώσει με συστηματικό και ευσύνοπτο τρόπο την εικόνα που παρουσιάζει το σύγχρονο ελληνικό φορολογικό ποινικό δίκαιο, και αφετέρου να αναδείξει κριτικά, με σημείο αναφοράς επιλεγμένες θεματικές, τα δογματικά και δικαιοκρατικά προβλήματα που αναφύονται στο σχετικό χώρο. Κατά την ανάλυση των επιμέρους θεματικών λαμβάνονται υπόψη οι ρυθμίσεις και των τεσσάρων νόμων, που συνιστούν τους άξονες του ισχύοντος φορολογικού ποινικού δικαίου (Ν. 1882/1990, 2523/1997, 2803/2000, 2960/2001). Με τον τρόπο αυτόν επιχειρείται ταυτόχρονα η συγκρότηση και ενός κοινού δογματικού υπόβαθρου για όλες τις φορολογικές ποινικές διατάξεις, ανεξάρτητα από το νομοθέτημα στο οποίο αυτές είναι ενταγμένες ή από το θεσμικό φορέα διαχείρισης (Δ.Ο.Υ. ή Τελωνεία) και τον πραγματικό δικαιούχο (Ελληνικό Δημόσιο ή Ε.Ε.) των φορολογικών αξιώσεων που αυτές προστατεύουν. Αντικείμενα διερεύνησης αποτελούν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα ζητήματα:
• Η δογματική φύση των φορολογικών διοικητικών ποινών και οι αρχές που πρέπει να διέπουν την επιβολή τους με βάση τη σύγχρονη ποινική θεωρία και τη νομολογία του ΕΔΔΑ.
• Η σχέση των ποινικών με τις διοικητικές φορολογικές κυρώσεις.
• Τα είδη και οι εξουσίες των ελεγκτικών και διωκτικών οργάνων της φορολογικής Διοίκησης.
• Το φορολογικό απόρρητο.
• Το τραπεζικό απόρρητο και οι δυνατότητες άρσης του στο πλαίσιο του φορολογικού ελέγχου και της δίωξης (φορολογικών) εγκλημάτων.
• Το προστατευόμενο από τις φορολογικές ποινικές διατάξεις έννομο αγαθό.
• Η (ποινική) αντιμετώπιση της φοροαποφυγής και της διεθνούς φοροδιαφυγής.
• Η ποινική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής σε φόρους, για τους οποίους δεν υπάρχουν ειδικές ποινικές τυποποιήσεις (Φ.Μ.Α., Φ.Μ.Α.Π., φόρος κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ.).
• Η συρροή των φορολογικών ποινικών διατάξεων με διατάξεις του Ειδικού Μέρους του ΠΚ (απάτη, πλαστογραφία, υπεξαίρεση).
• Η ποινική αξιολόγηση της πλάνης ως προς φορολογικές ρυθμίσεις.
• Η παραγραφή των φορολογικών εγκλημάτων.
• Ο φορολογικός συμβιβασμός ως λόγος εξάλειψης του αξιοποίνου.
• Η δέσμευση του ποινικού δικαστή από το διοικητικό δεδικασμένο.
• Οι (δικονομικές) προϋποθέσεις δίωξης των φορολογικών εγκλημάτων.
• H ποινική ευθύνη των διευθυντικών στελεχών επιχειρήσεων για φορολογικά εγκλήματα σε σχέση με φορολογικές υποχρεώσεις της επιχείρησης.
• Η εφαρμογή της επιταγής αναδρομής του επιεικέστερου ποινικού νόμου σε πράξεις που τελέστηκαν υπό το καθεστώς παλαιότερων (δυσμενέστερων) φορολογικών ποινικών διατάξεων.
• Η επίδραση ευμενών μεταβολών της φορολογικής νομοθεσίας στο αξιόποινο που έχει θεμελιωθεί υπό το καθεστώς παλαιότερης (δυσμενέστερης) φορολογικής νομοθεσίας.