ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (1828-1831)

Αυτή η μελέτη αναφέρεται στις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας στο υπό διαμόρφωση και στη συνέχεια ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, σε μια κρίσιμη για τον ελληνισμό εποχή, από την ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από τον Ιωάννη Καποδίστρια μέχρι τη δολοφονία του (1828-1831).

Συγκεκριμένα, γίνεται εκτενής αναφορά στις σχέσεις των οικουμενικών πατριαρχών Αγαθαγγέλου Α' του από Χαλκηδόνος και Κωνσταντίου Α' του από Σιναίου, με τον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια, αναφορικά με το εκκλησιαστικό καθεστώς στο υπό συγκρότηση και ακολούθως νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Αυτή η έρευνα κατέδειξε ότι οι σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας υπήρξαν αλληλένδετες, ενώ ο βαθιά θρησκευόμενος κυβερνήτης επιχείρησε με διπλωματία να αποκαταστήσει την επικοινωνία ανάμεσα στις εκκλησιαστικές επαρχίες στην Ελλάδα και το οικουμενικό πατριαρχείο, στο πλαίσιο του κανονικού δικαίου, καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, φοβόταν τη διάσπαση του ελληνισμού και τον περιορισμό του εθναρχικού ρόλου της ορθόδοξης Εκκλησίας.

Πρόσφορο έδαφος βρήκε μόνο επί πατριαρχίας Κωνσταντίου Α'. Το όλο ζήτημα συσχετίζεται και με τις επιδιώξεις της οθωμανικής αυτοκρατορίας και με τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, και κυρίως της Βρετανίας. Ο ρόλος του Καποδίστρια υπήρξε καταλυτικός στην προσπάθεια διευθέτησης του εκκλησιαστικού ζητήματος, το οποίο πιθανότατα θα έφτανε στη λύση του, αν δεν τον διέκοπτε η δολοφονία του.

Σε αυτό το βιβλίο προστίθεται και η παράμετρος που συνδέει τη δολοφονία του κυβερνήτη με την πολιτική του αναφορικά με το οικουμενικό πατριαρχείο.