ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΡΙΤΣΟΥ

Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου τα οποία καλύπτουν μία περίοδο που ξεπερνά τις οκτώ δεκαετίες, από το 1927 -χρονιά εμφάνισης πρωτολείων του Ρίτσου στο Περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας- μέχρι σήμερα.

Η κριτική πρόσληψη του Ρίτσου είναι σύνθετη, όπως σύνθετη ήταν και η ποιητική πορεία του. Σε ορισμένες πτυχές του έργου του, ο Ρίτσος είναι κραυγαλέα πολιτικός και μονότροπος, σε ορισμένες άλλες όμως είναι βαθιά υπαρξιακός, ενίοτε μεταφυσικός και, κατά κανόνα, γόνιμα νεωτερικός, αναχωνεύοντας τεχνοτροπικές εξελίξεις και προσωπικές αναζητήσεις. Είναι ο πολυγραφότερος Έλληνας ποιητής, αλλά και το πλήθος των πολύ καλών ποιημάτων του δεν το ξεπερνά κανένας άλλος ποιητής μας. Το έργο του είχε και έχει απήχηση και στους αναγνώστες και στους μελετητές - τα δημοσιεύματα για τον Ρίτσο αυξάνονται με το πέρασμα του χρόνου, όπως φαίνεται και από τις χρονικές ενδείξεις σύνταξης των εδώ ανθολογημένων κειμένων. Το σώμα της νεοελληνικής ποίησης θα ήταν ισχνότερο και διαφορετικό εάν έλειπαν από αυτό οι καταθέσεις του Ρίτσου, αλλά και το έργο των ποιητών που επηρεάστηκαν από αυτόν.

Το κριτικό τοπίο ως προς την ποίηση του Ρίτσου ήταν ήδη ενδιαφέρον από την εποχή του Μεσοπολέμου, αλλά εμπλουτίστηκε ιδιαίτερα από τη Μεταπολίτευση και μετά. Η κριτική πολυφωνία, μάλιστα, φυσιολογικά οδήγησε και στην αυξημένη διερεύνηση ζητημάτων που αφορούν την αισθητική δυναμική και την τεχνοτροπική δραστικότητα της ποιητικής του Ρίτσου. Δημοσιεύτηκαν συλλογικοί τόμοι, των οποίων αρκετά κείμενα συνετέλεσαν στην ουσιαστικότερη μελέτη της ποίησης και της ποιητικής του Ρίτσου, πύκνωσαν τα δημοσιευμένα μελετήματα και τα αφιερώματα των λογοτεχνικών περιοδικών, εκδόθηκαν μονογραφίες ως συνολικές πραγματεύσεις της ποίησής του, αλλά και ως διερευνήσεις ειδικότερων πτυχών της δουλειάς του. Χαρακτηριστικά ίχνη αυτής της κριτικής πορείας αποτέλεσαν τον τόμο.