ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

O ναός της Αγίας Σοφίας, αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού, μνημείο με ζωή περίπου 1300 χρόνων απασχόλησε και προβλημάτισε τον επιστημονικό κόσμο ήδη από τον 19ο αιώνα και η βιβλιογραφία, ελληνική και ξένη, είναι πολύ πλούσια. Ωστόσο δεν υπήρχε ως τώρα κανένα δημοσίευμα για το ευρύ κοινό που επισκέπτεται το μνημείο. Η έκδοση αυτή έρχεται να καλύψει αυτό το κενό εξετάζοντας όλες τις πτυχές του θέματος, δηλαδή την ιστορία του ναού, τη διακόσμησή του και τις απόψεις που έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί.

Έτσι, αναφέρονται η ιστορία του χώρου και τα προγενέστερα κτίσματα που υπήρχαν στη θέση του σημερινού ναού, ο οποίος χρονολογείται στον 7ο-8ο αιώνα, η αρχιτεκτονική μορφή του, τα ψηφιδωτά του 8ου αι., αφιέρωμα των αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου και Ειρήνης και του επισκόπου της πόλης Θεοφίλου, το λαμπρό ψηφιδωτό με θέμα την Ανάληψη του Χριστού στον τρούλο και το προβληματικό ως προς τη χρονολόγησή του ψηφιδωτό της κόγχης με την Παναγία να κρατά το Χριστό στην αγκαλιά της. Τέλος γίνεται λόγος και για τις ελάχιστες τοιχογραφίες του 11ου αι. που διασώθηκαν στον νάρθηκα του ναού.

Η πλούσια και άρτια εικονογράφηση με έγχρωμες φωτογραφίες αποτελεί σημαντικότατο στοιχείο του βιβλίου, γιατί αναδεικνύει την ποιότητα των έργων αυτών, που θεωρούνται αριστουργήματα της βυζαντινής και της παγκόσμιας τέχνης, και συμβάλλει ουσιαστικά στην προσέγγιση και κατανόηση του μνημείου.