ΤΟ ΜΕΛΙ ΚΑΙ Η ΣΤΑΧΤΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Είμαστε σκέψεις, χειρονομίες, σιωπές του Θεού. Κάποιες φορές, στα όνειρά μας, γινόμαστε το γέλιο του.

Ζωγράφος, αισθητικός και λαογράφος, μα πάνω απ' όλα μνημειώδης πεζοπόρος και δαιδαλώδης αφηγητής, ο Τζούλιο Καΐμη (1897-1982) από νωρίς προικίστηκε για αφανής. Βαρήκοος, πρώην εύπορος και ξένος της σαρκός, ρίχτηκε σ' έναν κόσμο που ο στοχασμός του δεν εξυπηρετούσε κανέναν.

Η δυσφορία του μπροστά στην ξέφρενη νεωτερικότητα μεταφράζεται, στα μάτια των αβασάνιστα εκμοντερνιστών, ως παρωχημένος τοπικισμός· ο οικουμενικά λαϊκός τρόπος που πλησίασε την παράδοση τον ακυρώνει στις κανονιστικές βλέψεις των ελληνοκεντριστών του Μεσοπολέμου· τέλος, ο καβαλιστικός μυστικισμός του και ο αυθόρμητος αναρχισμός του τον περιθωριοποιούν από τις επιδιώξεις τόσο της εσωστρεφούς εβραϊκής κοινότητας όσο και της δογματικής αριστεράς.

Ο Μισέλ Φάις, αλέθοντας βιογραφικές λεπτομέρειες του Τζ. Καΐμη, θραύσματα από το λαθρόβιο έργο του κι ένα ημερολόγιο (που ουσιαστικά ξαναμοιράζει το χρόνο), φιλοδοξεί να μιλήσει για την αυστηρή τέχνη της ζωής.

Το μέλι και η στάχτη του Θεού είναι ένα μυθιστόρημα που δε φοβάται την κλεψιγαμία (ανάμεσα στο καταγραμμένο και στο επινοημένο), που δεν κόπτεται να υπηρετήσει καμία μυθοπλαστική ενότητα ή αποσπασματικότητα, που δε διστάζει να βουλιάξει στη στάχτη μιας γαλήνιας εξαθλίωσης, προκειμένου να γευτεί το μέλι μιας κρίσιμης εποχής και μιας αφηγηματικής περιπέτειας. Το μέλι και η στάχτη του Θεού είναι ένα μακρύ, θρυμματισμένο παραμύθι ενός παρία της πνευματικής μας ιστορίας, ο οποίος εξακολουθητικά προκαλεί τις συλλογικές αυταπάτες μας.