ΜΕΤΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Ο Καθηγητής Ιωάννης Θ. Μάζης στο βιβλίο του με τίτλο ''Μεταθεωρητική Κριτική Διεθνών Σχέσεων και Γεωπολιτικής. Το Νεοθετικιστικό πλαίσιο'', συμβάλλει καθοριστικά μέσω των επιστημολογικών εργαλείων των Sir Karl Popper, Thomas Kuhn και Imre Lakatos, αφενός μεν στην ανάδειξη του αδιεξόδου των μέχρι σήμερα διατυπωθεισών θεωρητικών διεθνολογικών συγκροτήσεων και αφετέρου εντοπίζει ακριβώς τις αδυναμίες που το προκαλούν.

Η εργασία του αυτή επιλέγει τις διεθνολογικές θεωρητικές συγκροτήσεις του νεοθετικιστικού πλαισίου. Η προσέγγισή του παρουσιάζει αυστηρότητα και σχολαστικότητα στον τρόπο χειρισμού των επιστημολογικών προσεγγίσεων στην διαδικασία κριτικής του σώματος των υπό εξέταση διεθνολογικών θεωρητικών κειμένων. Ο Μάζης, αφού προηγουμένως εντοπίσει σχολαστικά, κατόπιν θέτει τα θεμελιώδη ερωτήματα που κατατρύχουν την διεθνολογική θεωρητική περιπέτεια και αναζήτηση: 1) την ορθή επιστημολογικώς χρήση των διεθνολογικών εννοιών 2) την πολυσημία και την πολλαπλότητά τους 3) την αντιφατικότητα που προκύπτει ως αποτέλεσμα των ανωτέρω και 4) τις επιστημολογικώς εντοπιζόμενες αδυναμίες τους να συγκροτήσουν ''Γενική Θεωρία'' ή έστω ''επιστημονική θεωρία''. Πρόκειται για τον εντοπισμό, την ανάδειξη, την περιγραφή και την συστηματική ταξινόμηση και αξιολόγηση των σημαντικότερων, ''εσωτερικών'', δηλαδή ''ενδοθεωρητικών'' διεθνολογικών αντιπαραθέσεων, που με τη σειρά τους αποτελούν για τον συγγραφέα πηγές κριτικής των εν λόγω θεωρητικών αδυναμιών, των αυτοαναγορευμένων ''Διεθνών Θεωριών'' στο νέο-θετικιστικό πλαίσιο. Κεντρικά πρόσωπα στην κριτική αυτή ανάλυση είναι ο Morton Kaplan, o Κenneth Waltz, ο Hans Morgenthau, ο Raymond Aron και θεμελειώδη κείμενα κριτικής και πολεμικής που διατυπώθηκαν από αυτούς.

Ο Μάζης, δεν σταματά εκεί. Διεξέρχεται με σχολαστικότητα την περιγραφή και επιστημολογική ανάλυση των εννοιών της Γεωπολιτικής και της Γεωστρατηγικής, αναδεικνύει την μεικτή φάση γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής μεθόδου που χαρακτήρισε την Κλασική Γεωπολιτική Σχολή, είτε αυτή ήταν η γερμανική (F. Ratzel, R. Kjellen και Κ. Ηaushofer) είτε η Αγγλοσαξωνική (Sir Halford Mackinder, Nicholas J. Spykman). Παρατηρεί ιδιαίτερα και αναδεικνύει τις διαφορές της Γαλλικής Σχολής της Γεωπολιτικής και εντοπίζει τον επιστημονικό της χαρακτήρα τον βασιζόμενο στη Κλασική γαλλική Γεωγραφική και Γεωπολιτική Σχολή (Vidal de la Blache, Albert Demangeon, Jaques Ancel, Elisee Reclus, αλλά και των σύγχρονων όπως ο Yves Lacoste, ο Pascal Lorot, ο Gerard Chaliand, ο Michel Foucher, κ.τ.λ.).

Η κατάληξη αυτής της σχολαστικής έρευνας και κριτικής ανάλυσης είναι μια απολύτως πρωτότυπη πρόταση: η διατύπωση της Σύγχρονης Συστημικής Γεωπολιτικής Ανάλυσης, της δικής του δηλαδή ερευνητικής μεθόδου, υπό την μορφή λακατιανής συγκροτήσεως και η ανάδειξη των λειτουργικών της θεωρητικών στοιχείων (Είδη Γεωγραφιών, Είδη Χώρων, Συστημικά επίπεδα) αλλά και μαθηματικών εργαλείων, όπως η ασαφής λογική (fuzzy logic).