Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΤΟΝ ΜΑΡΞ

Η μεγάλη αξία του παρόντος έργου της Αγκνες Χέλερ είναι ότι επιτρέπει να σκεφτούμε πολύ βαθύτερα και με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τις ανθρώπινες ανάγκες και τη σημασία της έννοιας αυτής στη διαμόρφωση της μαρξικής ανάλυσης. Διότι, από την άποψη αυτή, ο Μαρξ έχει παρεξηγηθεί σοβαρά, όχι λιγότερο από τους «μαρξιστές». Η ίδια η επιστημονική ποιότητα της ανάλυσής του για τη σύγχρονη φάση της ανθρώπινης κοινωνίας έχει, όπως ήταν, στραφεί εναντίον του, υπό την έννοια ότι οι άνθρωποι εξακολουθούν να τον ακολουθούν μιλώντας για το τι είναι και τι υπήρξε, καιφαίνεται ότι έχουν χάσει την ευαισθησία για το γεγονός ότι οι ιστορικές δυνάμεις, οι ζωντανές δραστηριότητες των ανθρώπων και η συνείδησή τους πιέζουν ιδιαίτερα αρνητικά τις «φυσικές τάσεις» της αγοράς και του εμπορευματικού συστήματος. Έφτασε η στιγμή να μας απασχολήσει περισσότερο το εναλλακτικό πρόβλημα: πώς να οργανώσουμε τα ουσιώδη ζητήματα της κοινωνικής ύπαρξης και της ανθρώπινης επιβίωσης, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε καλύτερες δυνατότητες ικανοποίησης, πιο άμεσα και απλούστερα, των πραγματικών αναγκών των σκεπτόμενων, μεφαντασία, δρώντων, στοργικών ανθρώπινων όντων. …

Η μελέτη της Αγκνες Χέλερ μάς επιτρέπει να σκεφτούμε σχετικά με αυτά τα προβλήματα από την πλευρά της σοσιαλιστικής θεωρίας και να κοιτάξουμε πέρα από την περιοριστική δομή του καπιταλισμού και της οικονομίας της αγοράς. Σήμερα, πάρα πολλά πολιτικά και οικονομικά επιχειρήματα καταλήγουν στις προκαταλήψεις ενός οικονομικού συστήματος που στην πράξη ελέγχεται από την αγορά και το χρηματικό της σύστημα, και το οποίο δεν μπορεί να ελέγξει την αγορά και τις νομισματικές δυνάμεις που εξουδετερώνουν όλες τις προσπάθειές μας να ικανοποιήσουμε πιο αποτελεσματικά τις ανάγκες των ανθρώπων.