Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΒΟΥΛΑ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ

Η εκτενής μονογραφία για τη μεγάλη Ελληνίδα φωτογράφο του 20ου αιώνα Βούλα Παπαiωάννου έρχεται να παρουσιάσει το πολυσχιδές έργο της που «επιδέχεται πολλές αναγνώσεις». Από τη μία η μοναδική καλλιτεχνική της διάσταση κι από την άλλη η σύνδεσή της με τα ντοκουμέντα μιας περιόδου, όπου η Ιστορία επεμβαίνει με τρόπο σπαρακτικό στις ζωές των ανθρώπων.

Η Βούλα Παπαiωάννου έχει συνδεθεί στην ιστορία της φωτογραφίας με τους φωτογράφους του «ανθρωπιστικού ντοκουμέντου». Η ματιά της ξεπερνάει κατά πολύ τις εντολές και τις προδιαγραφές των ανθρωπιστικών και των διαφόρων κρατικών οργανώσεων για τις οποίες δούλευε. Φωτογραφίζει την απόλυτη φρίκη και τη φτώχεια με τελείως αντιδημοσιογραφικό τρόπο, δίνοντας με σεβασμό μια βαθύτατη ανθρώπινη διάσταση στα πρόσωπα και εκφράζοντας την αξιοπρέπεια των ενηλίκων και των παιδιών που φωτογραφίζει μέσα στη μεγάλη εξαθλίωση.

Στον τόμο αυτό γίνεται η προσπάθεια να συζητηθεί το έργο της σε σχέση με τα αντίστοιχα κινήματα στη φωτογραφία στην Ευρώπη και την Αμερική, και όχι σε στενά ελληνικά πλαίσια.

Οι φωτογραφίες της χωρίζονται σε τέσσερις ενότητες: Προπολεμικές φωτογραφίες (1935-1940) / Πόλεμος - Κατοχή - Απελευθέρωση - Δεκεμβριανά (1940-1945) / Μεταπολεμικά χρόνια [Συνέπειες πολέμου - Ανασυγκρότηση - Απόηχος Εμφυλίου] (1945-1950) / Τοπιογραφία (1945-1950).

Τα εισαγωγικά κείμενα της Φανής Κωνσταντίνου (υπεύθυνης του Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μπενάκη), του Πλάτωνα Ριβέλλη (φωτογράφου και θεωρητικού της φωτογραφίας) και της Γιοχάννας Βέμπερ (φωτογράφου) συμπληρώνονται από απομαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις της ίδιας της φωτογράφου λίγο πριν το θάνατό της, ένα εκτενές ημερολόγιο της φωτογραφικής περιοδείας της Β.Π. στη Δ. Ελλάδα και την Ήπειρο το 1946 για λογαριασμό της UNRRA, εκτενής Βιβλιογραφία και Υπομνηματισμός των φωτογραφιών.

Επίσης στο Επίμετρο τυπώνονται σε σμίκρυνση όλες οι σελίδες του περίφημου «Μαύρου Λευκώματος» της Κατοχής καθώς και σελίδες από τα βιβλία της φωτογράφου και τις ανεξάρτητες εκδόσεις της.

Η μεγάλη αυτή μονογραφία, που αλλάζει τις προδιαγραφές αντίστοιχων λευκωμάτων στην Ελλάδα (και όχι μόνο), κυκλοφορεί με την ευκαιρία της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης στο νέο κτίριο του Μουσείου Μπενάκη (οδός Πειραιώς) που αρχίζει στις 4 Οκτωβρίου 2006.