Η ΕΤΕΡΟΔΙΚΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Η αρχή της ετεροδικίας του κράτους, δηλαδή η εξαίρεσή του από την εγχώρια δικαιοδοτική κρίση, θεμελιωνόταν παραδοσιακά στη διάκριση των κρατικών πράξεων σε acta iure imperii και acta iure gestionis: οι πρώτες, ως πράξεις κυριαρχικές, εξαιρούνταν από την εγχώρια δικαιοδοσία, ενώ οι δεύτερες πράξεις διαχείρισης μπορούσαν να υπαχθούν στην εγχώρια δικαιοδοτική κρίση. Οι σύγχρονες εξελίξεις, ωστόσο, επιτάσσουν την αποσύνδεση της ετεροδικίας από τον παραδοσιακό αυτό διαχωρισμό.

Κρατικές πράξεις που παραβιάζουν κατάφωρα αναγκαστικούς κανόνες, άλλως κανόνες ius cogens, του γενικού διεθνούς δικαίου που προκύπτουν εν μέρει από τον κοινό σκληρό αναπαλλοτρίωτο πυρήνα δικαιωμάτων του ανθρώπου και διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και οι έννομες συνέπειες αυτής της παραβατικής συμπεριφοράς (υποχρέωση μη αναγνώρισης της παράνομης πράξης και των αποτελεσμάτων της, υποχρέωση αποζημίωσης και αποκατάστασης του θύματος κλπ.) επιβάλλουν την επανεξέταση αυτού του κλασσικού, πλέον, θεσμού. Το ιδιαίτερο ελληνικό και όχι μόνο ενδιαφέρον στην υπόθεση των γερμανικών επανορθώσεων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η άνευ προηγουμένου επέκταση των δραστηριοτήτων των κρατών εκτός εθνικών συνόρων, αλλά και το περιεχόμενο των 'Αρθρων της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου για τη διεθνή ευθύνη των κρατών από παράνομες πράξεις τους, καθιστούν τη νέα οπτική υπό την οποία πρέπει να ιδωθεί το θέμα της ετεροδικίας εξαιρετικά σημαντική και επίκαιρη.