Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ 1919-1921

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ

Η Μεγάλη Ιδέα αποτελούσε ένα ανεκπλήρωτο όνειρο για τους Ελληνες μέχρι το 1919, ένα όνειρο που φάνηκε να παίρνει σάρκα και οστά με τη φιλόδοξη Μικρασιατική Εκστρατεία. Με αφετηρία την αποβίβαση των ελληνικών δυνάμεων στη Σμύρνη τον Μάιο του 1919, η «Ελλάδα των Δύο Ηπείρων και των Πέντε Θαλασσών» είχε αρχίσει να γίνεται πραγματικότητα. Η θριαμβευτική, όμως, προέλαση προς τη Φιλαδέλφεια, το Ουσάκ και την Προύσα το καλοκαίρι του 1920 και η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, δεν είχαν εξίσου θετική συνέχεια. Οι μοιραίες εκλογές του Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου και το δημοψήφισμα επαναφοράς του Κωνσταντίνου, καθώς και οι εκ βάθρων αλλαγές στην ηγεσία της μαχόμενης στρατιάς για πολιτικούς λόγους, άλλαξαν άρδην τα δεδομένα. Το όνειρο άρχισε να απομακρύνεται με τις πρώτες αποτυχίες στην περιοχή του Ινονού, για να καταρρεύσει δύο χρόνια αργότερα, το 1922, με τη σκληρή ήττα στην ενδοχώρα από τον αναγεννημένο Τουρκικό Στρατό. Η άλλοτε φιλόδοξη Μικρασιατική Εκστρατεία είχε πλέον μετατραπεί σε Μικρασιατική Καταστροφή.

Το βιβλίο καλύπτει την περίοδο 1919-1921, και παρουσιάζει με κάθε λεπτομέρεια τις στρατιωτικές επιχειρήσεις αρχικά κατά των Τούρκων ανταρτών, για την επέκταση και εξασφάλιση της κατεχόμενης ζώνης, και στη συνέχεια κατά του τακτικού στρατού, τη δομή και την οργάνωση των αντιπάλων, τις δραματικές πολιτικές εξελίξεις και το εξαιρετικά ενδιαφέρον διπλωματικό παρασκήνιο της περιόδου. Ο αναγνώστης θα ενημερωθεί επίσης διεξοδικά για τις εν πολλοίς άγνωστες αεροπορικές και ψυχολογικές επιχειρήσεις, καθώς και για τους πρωταγωνιστές των γεγονότων που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις της κρίσιμης εκείνης περιόδου.

Αποτιμώντας την εκστρατεία με βάση τα δεδομένα της εποχής, και όχι τις σύγχρονες αντιλήψεις, εξετάζονται τα προβλήματα, τα σχέδια και οι προοπτικές που είχαν μπροστά τους οι τότε κυβερνήσεις, οι εναλλακτικές δυνατότητες και οι τελικές επιλογές τους. Επιπλέον, αναλύονται οι απόψεις των υπόλοιπων πολιτικών δυνάμεων της εποχής (της νεοεμφανιζόμενης Αριστεράς και του ανεξαρτητοποιηθέντος Ιωάννη Μεταξά), όπως και τα ανταγωνιστικά συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων και η στάση τους απέναντι στις ελληνικές διεκδικήσεις.

Οι συγγραφείς επιχειρούν να δώσουν πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα που απασχολούν ακόμα και σήμερα πολλούς Ελληνες, και ιδιαίτερα τους ιστορικούς: Επρεπε, άραγε, να εκστρατεύσουμε στη Μικρά Ασία; Και αν κερδίζαμε τον πόλεμο, θα ήταν δυνατό να παραμείνουμε εκεί; Αν δεν διεξαγόταν η Μικρασιατική Εκστρατεία, τι θα συνέβαινε με τους ελληνικούς πληθυσμούς της περιοχής;

Ο νέος τόμος της σειράς ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ έρχεται να συμπληρώσει τις τρεις προηγούμενες αναλύσεις («Μικρασιατική Καταστροφή», «Σαγγάριος 1921», «Η μάχη του Εσκί Σεχίρ»), ολοκληρώνοντας την παρουσίαση του Ελληνοτουρκικού Πολέμου 1919-1922. Η πλούσια εικονογράφηση, οι κατατοπιστικοί χάρτες και οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις Ελλήνων και Τούρκων μαχητών που πλαισιώνουν το γλαφυρό κείμενο συνθέτουν ένα πλήρες έργο, απαραίτητο για κάθε λάτρη της ιστορίας.