ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΩΝ ΑΛΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Το 904 οι Σαρακηνοί πειρατές της Κρήτης εμφανίστηκαν ξαφνικά μπροστά στη Θεσσαλονίκη, λεηλάτησαν την πόλη και αιχμαλώτισαν τους κατοίκους της. Το 1185 είναι ή σειρά των Νορμανδών της Σικελίας να σπείρουν την καταστροφή και τον όλεθρο. To 1430, τέλος, οι Τούρκοι κατέστρεψαν την πόλη και έγιναν κύριοι της για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τρεις συγγραφείς που γνώρισαν την προετοιμασία της επίθεσης, την πολιορκία, τη λυσσαλέα άμυνα των κατοίκων, την έλλειψη οργάνωσης των αμυνομένων, τη βίαιη επίθεση των εχθρών, το θάνατο, την πυρκαγιά και, τέλος, την αιχμαλωσία, καταγράφουν την εμπειρία των καταστροφικών εκείνων γεγονότων. Οι συγκινητικές αφηγήσεις που άφησαν για τον παραλογισμό της σφαγής και των ταπεινώσεων είναι ή εξιστόρηση ενός και του αυτού σεναρίου πού μοιράζονται παντού και πάντα οι πόλεις οι οποίες πολιορκούνται και καταλαμβάνονται με τη βία. Εντούτοις, από τη στιγμή πού ή διαδικασία της γραφής αρχίζει να μετριάζει την τραυματική εμπειρία, τα λογοτεχνικά τεχνάσματα κερδίζουν την πρωτοκαθεδρία στην εξιστόρηση των γεγονότων.

Η αφήγηση γίνεται μέσο για να εκλιπαρήσουν οι συγγραφείς για βοήθεια ή για να αποσείσουν ευθύνες, σαν να όφειλαν να αναδείξουν την ύβρη των βιαιοτήτων που υπέστησαν από τους βαρβάρους μέσα από τις επιθέσεις εναντίον του χειρότερου εχθρού, του εσωτερικού, ώστε να μπορέσει να εκφραστεί ο πόνος των ηττημένων. Η επίκληση των συλλογικών δεινών εισάγεται με τον τρόπο αυτό στον Ιστό των προσωπικών δεινών και ή βυζαντινή ιστορική αφήγηση, η τόσο συντηρητική στις εκφράσεις της, απελευθερώνεται και γίνεται το πλαίσιο της ανάδυσης μιας λογοτεχνίας που εδράζεται στο συναίσθημα.