ΧΡΩΜΑΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ

Αντικείμενο αυτών των σελίδων είναι τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για την διακόσμηση της Κατοικίας του, είτε αυτή ήταν ένα φυσικό σπήλαιο είτε δικό του κατασκεύασμα. Της ίδιας κατηγορίας χρώματα χρησιμοποιήθηκαν για τόνωση ή αλλαγή χρώματος σε πολλά και ποικίλα αντικείμενα του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του υποκειμένου. Πράγματι, τις ίδιες χρωστικές των τοιχογραφιών χρησιμοποιούσαν οι πρωτόγονοι και για την βαφή του σώματος τους, για διάφορους, τελετουργικούς συνήθως λόγους. Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τα σημερινά σετ του μακιγιάζ. Αργότερα, στους πρώτους ιστορικούς χρόνους, άρχισε η χρήση μιας άλλης κατηγορίας χρωμάτων, για την βαφή των ενδυμάτων. Αυτά δεν είναι αντικείμενο αυτής της μελέτης, παρόλο που σε μερικά σημεία γίνεται αναφορά και σε αυτά.

Η Ζωγραφική σίγουρα ξεκίνησε σαν "διακόσμηση" των σπηλαίων, αν και δεν ήταν αυτή η πρόθεση των πρωτόγονων καλλιτεχνών, αλλά κάποια τελετουργική ή καθημερινή ανάγκη της ζωής τους σαν κυνηγών. Γι' αυτό και τα εισαγωγικά. Αργότερα βέβαια αυτονομήθηκε από τις καθημερινές βιοτικές ανάγκες. Αυτό όμως έως ένα σημείο αφού, για πολλούς αιώνες, τα ζωγραφικά έργα ήταν πάνω σε τοίχους, για τους ίδιους περίπου λόγους, που ήταν και στους τοίχους των σπηλαίων.

Πρακτικά, η αυτονόμηση μπορούμε να πούμε ότι άρχισε με τα φορητά κάδρα, μετά την Αναγέννηση κυρίως, αλλά και αυτά χρησιμοποιούνται στην διακόσμηση των εσωτερικών χώρων κατοικιών και δημοσίων κτιρίων, μέχρι σήμερα. Ασφαλώς όλοι οι καλλιτέχνες, παλιοί και σημερινοί, θα θεωρούσαν προσβολή να καταχωρηθούν στο επάγγελμα των διακοσμητών, και αυτό δίκαια, γιατί, πέρα από την πρακτική, υπάρχει η ουσιαστική αυτονόμηση, από την στιγμή που η Τέχνη θεωρείται και είναι υψηλή λειτουργία της ανθρώπινης κοινωνίας. Ένα έργο Τέχνης υπηρετεί την Λειτουργία αυτή, έστω και αν ο πελάτης-αγοραστής το χρησιμοποιεί για εντελώς δικούς του πρακτικούς λόγους.

Το θέμα όμως αυτής της μελέτης δεν είναι η ίδια η Ζωγραφική, ούτε η Ιστορία της, όπως διδάσκεται στις σχολές Καλών Τεχνών. Δεν θα τολμούσα άλλωστε. Η προσέγγισή μου είναι μονάχα μια ματιά στην Ιστορία της Ζωγραφικής, από την σκοπιά των υλικών που είχαν στην διάθεση τους οι καλλιτέχνες και στην τεχνική τους, όσο εξαρτάται από αυτά τα υλικά. Λέγοντας υλικά δεν εννοώ τα εργαλεία, που και αυτά εξελίχθηκαν σε όλη την διάρκεια της Ιστορίας. Δεν αναφέρομαι καθόλου στις παλέτες, στα πινέλα, στις σπάτουλες, παρόλο που η συμβολή τους στην εξέλιξη της τεχνικής ήταν σημαντική. Αναφέρομαι μόνο στο χρώμα και στα υλικά που το συνθέτουν.

Το χρώμα σήμερα ο καλλιτέχνης το προμηθεύεται συνήθως έτοιμο. Αλλά σε όλες τις προηγούμενες εποχές, τα υλικά και η σύνθεσή τους ήταν δική του υπόθεση. Κάθε εποχή είχε τα δικά της διαθέσιμα υλικά και ο τρόπος εργασίας δεσμεύονταν από αυτή την διαθεσιμότητα.

Με τα ίδια υλικά και συχνά από τους ίδιους καλλιτέχνες γινόταν και η διακόσμηση των οικοδομικών-αρχιτεκτονικών κατασκευών της κάθε εποχής, είτε αυτά ήταν κατοικίες, είτε δημόσια κτίρια συμπεριλαμβανομένων και των Ναών. Ότι τα διαθέσιμα χρώματα δεν ήταν ίδια με τα σημερινά, ούτε τα ίδια σε κάθε εποχή, είναι γνωστό σε όλους, είτε ασχολούνται άμεσα με την ζωγραφική είτε όχι. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ποιά ήταν τα συγκεκριμένα υλικά σε κάθε εποχή ξεχωριστά. Ποιά υπήρξαν μόνο στο παρελθόν και ποιά εξακολουθούν να υπάρχουν μέχρι σήμερα και από πότε. Αυτή είναι η Ιστορία που ξετυλίγεται σε αυτές τις σελίδες και που ο γράφων πιστεύει πως είναι ενδιαφέρουσα.