ΤΟ ΣΧΟΙΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

Γιατί ο Παπαδιαμάντης ονόμασε τη συλλογή διηγημάτων που δεν κατόρθωσε να εκδώσει "Θαλασσινά Ειδύλλια"; Βάσει ποιών ευρωπαϊκών συμφραζομένων παραβάλλεται με τους Ολλανδούς ζωγράφους; Πώς γίνεται - χωρίς ούτε ένα εκδεδομένο βιβλίο - να αποτελεί πόλο κριτικού ενδιαφέροντος στην εποχή του; Σε ποιους ορίζοντες προσδοκιών προσελήφθη το έργο του έως τις μέρες μας; Και με ποια ιδεολογικά ή αισθητικά κριτήρια κατηγορήθηκε ή επαινέθηκε; Σε ποιον βαθμό το έργο του υποτάσσεται στις προδιαγραφές του ηθογραφικού διηγήματος και πώς συνομιλεί με τον κυρίαρχο λόγο της εποχής του;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία προσπαθεί να απαντήσει το βιβλίο. Ξεκινώντας από κάποιο - διαφορετικό κάθε φορά - θεωρητικό πλαίσιο, ξαναδιαβάζει τα τεκμήρια και φιλοδοξεί να δείξει ότι ο Παπαδιαμάντης στη ζωή και την τέχνη του απέφυγε την υπαγωγή στις προδιαγραφές ορισμένου τρόπου, είδους, γλώσσας, ιδεολογίας. Έχοντας βαθιά γνώση της ελληνικής λογοτεχνίας στη διαχρονία της, καθώς και της ευρωπαϊκής (ένα μέρος της οποίας μετέφρασε), δημιούργησε ένα έργο οριακό, το οποίο ανταποκρίνεται διαρκώς σε νέες προσεγγίσεις, χωρίς να επιτρέπει την αυταρέσκεια της μοναδικής ή οριστικής ερμηνείας.