ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Εκατό χρόνια πριν, οι προοδευτικοί υπέρμαχοι της εκκοσμίκευσης πίστευαν ότι η νεωτερικότητα και ο εκσυγχρονισμός θα οδηγούσαν στην περιθωριοποίηση της θρησκείας. Η πίστη θα αποσυρόταν βαθμιαία από τη δημόσια σφαίρα και θα γινόταν αποκλειστικά ιδιωτική υπόθεση. Στον κόσμο του 21ου αιώνα η πρόβλεψη αυτή έχει διαψευστεί θεαματικά. Η οργανωμένη θρησκεία παραμένει μια ισχυρή δύναμη στα περισσότερα μέρη του κόσμου, σε ορισμένα μάλιστα η πολιτική σημασία της έχει αυξηθεί.

Στην Ινδία, το Ισραήλ και τις αραβικές χώρες, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες -την παραδειγματική, για πολλούς, νεωτερική κοινωνία-, ο πολιτικός ρόλος της θρησκείας είναι παρεμβατικός και καθοριστικός. Ακόμη και στη δυτική Ευρώπη, μια διογκούμενη ισλαμική μειονότητα θέτει υπό αμφισβήτηση τα υπάρχοντα ασαφή όρια μεταξύ πίστης και πολιτικής. Ο κόσμος του διαδικτύου είναι επίσης ο κόσμος του μαχόμενου Ισλάμ, της ισραηλινής φονταμενταλιστικής δεξιάς και του ινδουιστικού εθνικισμού. «Τζιχάντ» και «McWorld» πάνε μαζί.

Είναι λοιπόν η θρησκεία εμπόδιο ή μοχλός της παγκοσμιοποίησης; Και είναι άραγε σύμμαχος ή εχθρός της δημοκρατικής διακυβέρνησης; Με τις απαντήσεις τους, τα κείμενα της πρωτότυπης αυτής συλλογής συμβάλλουν σε μια δημόσια συζήτηση που ολοένα εντείνεται στη σημερινή πρωτόγνωρη -και ίσως ανησυχητική- συγκυρία.