ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΚΡΑΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ

Σήμερα που η αναγκαιότητα για μετατροπή της ελληνικής κοινωνίας σε κοινωνία της γνώσης και της οικονομίας προβάλλεται ως όρος εθνικής επιβίωσης, επιβάλλεται το ελληνικό Πανεπιστήμιο να αποκτήσει δυναμική, να καταστεί ανταγωνιστικό έναντι των άλλων τουλάχιστον ομολόγων του στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο και να γίνει ευέλικτο, λιγότερο γραφειοκρατικό και κυρίως αυτόνομο. Η αυτονομία και η δυνατότητα αυτοπροσδιορισμού του αποτελεί προαπαιτούμενο της εύρυθμης λειτουργίας και δυναμικής του ανάπτυξης.

Οι σχέσεις Κράτους – Πανεπιστημίου αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για τον διαρκή αυτοπροσδιορισμό του τελευταίου και η διαμόρφωση των σχέσεων αυτών, μέσω της «εποπτείας», όπως ονομάζεται στην Ελλάδα η ιδιότυπη αυτή πολιτειοκρατία, όχι μόνο επιτρέπει στο Κράτος να παρεμβαίνει νομοθετικά και να ρυθμίζει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας του ελληνικού Πανεπιστημίου, αλλά επιβεβαιώνει και κατοχυρώνει την οργανωτική εξουσία της Πολιτείας και των διάφορων μηχανισμών κρατικού ελέγχου που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της άσκησης εξουσίας και μέσω της άσκησης εξουσίας.

Η αναζήτηση, η καταγραφή και η κριτική προσέγγιση αυτών των εξουσιαστικών σχέσεων, όπως διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν από την ίδρυση του πρώτου ελληνικού Πανεπιστημίου, και με ιδιαίτερη εμμονή και ενδιαφέρον στους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου που αναπτύχθηκαν ή έγινε προσπάθεια να αναπτυχθούν τα τελευταία είκοσι χρόνια, είναι το αντικείμενο αυτής της μελέτης. Τα συμπεράσματα και ο σχολιασμός συμβάλλουν επίσης στη σύγχρονη θεώρηση και ανάδειξη του προβλήματος.