ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΙΙΙ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ

Σηματοδοτήσεις ονομάζεται αυτή η τρίπτυχη συνοπτική εισαγωγή στην ιστορία της δημιουργικής έκφρασης. Με επίκεντρο τον ευρωπαϊκό χώρο, προσεγγίζονται γνωστά καλλιτεχνικά κινήματα, τάσεις και σχολές. Παρουσιάζονται σε γενικές γραμμές οι ιδέες πίσω από έργα που φωτίζουν τις προσωπικές διαδικασίες εξέλιξης και αντανακλούν το ιστορικό γίγνεσθαι του κόσμου.

Το πρώτο βιβλίο, Σηματοδοτήσεις, είναι αφιερωμένο στη λογοτεχνία. Το δεύτερο, Σηματοδοτήσεις 2, στην ιστορία της εικαστικής τέχνης από την αρχαιότητα ως την εμφάνιση των εμπρεσιονιστών. Σηματοδοτήσεις 3 είναι η τελευταία πτυχή, η περίοδος από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα ως σήμερα.

Η τοποθέτηση των δημιουργών σε κινήματα ακολουθεί μια από τις αναγνωρισμένες κατατάξεις και τις επικρατούσες αντιλήψεις. Μια τέτοια ταξινόμηση, υποκύπτοντας στις ανάγκες της πρακτικής σχηματοποίησης, παρουσιάζει μόνο ορισμένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της προσωπικής εξέλιξης του καλλιτέχνη σε μια ορισμένη, ίσως πιο ορατή για το κοινό, στιγμή. Αποσιωπεί όμως άλλα σπουδαία στοιχεία. Και καθώς η τέχνη είναι μια ζωντανή, πολύπλοκη ολότητα σε διαρκή μεταβολή και εξέλιξη, η ταχτοποίηση έργων και δημιουργών σε σχολές και κινήσεις, είναι αναπόφευκτα αυθαίρετη και συχνά μοιάζει κάπως τυχαία.

Εδώ, το κάθε όνομα αναφέρεται συνήθως σε ένα ή δύο κινήματα. Έτσι, σ' αυτή τη σύντομη εισαγωγή, δε γίνεται εμφανές ότι ο κάθε δημιουργός, όπως και το κάθε έργο, ίσως φέρει τη σφραγίδα προγενέστερων, διαφορετικών νοοτροπιών και μπορεί να ανήκει και σε μεταγενέστερα κινήματα.

Υπάρχει ένας σχετικά περιορισμένος αριθμός δημιουργών και ενδεικτικών έργων. Και δεν τους αποδίδεται ο ευρύς χώρος που τους αξίζει. Η επιλογή τους έγινε με υποκειμενικά κριτήρια και με την πρόθεση να δοθεί εδώ μια πανοραματική εικόνα της μαγικής χώρας της τέχνης και μόνο το κάλεσμα για ένα μακρύ και ωραίο ταξίδι.